Banka Dolandırıcılığında Yeni Mağduriyetler
Banka dolandırıcılığı vakalarına her geçen gün yenileri eklenirken, birçok vatandaş farkında olmadan adli soruşturmaların merkezinde yer alıyor. Son dönemde yaşanan olaylar, hesap ve kart bilgilerinin üçüncü kişilerle paylaşılmasının ciddi hukuki sonuçlar doğurabileceğini bir kez daha ortaya koydu.
Arkadaşına Yardım Etti, Ağır Ceza Mahkemesinde Yargılanıyor
Ankara’da bir ilaç firmasında çalışan, iki çocuk babası Gökhan Yaşar, iş arkadaşı H.B.’nin borçları nedeniyle banka hesabına bloke konulduğunu söylemesi üzerine yardım etmek istedi. H.B.’nin “araç satış bedeli” açıklamasıyla Yaşar’ın hesabına gönderdiği paraların, başka kişilerden dolandırıcılık yoluyla elde edildiği daha sonra ortaya çıktı.
Söz konusu para transferleri nedeniyle Yaşar hakkında nitelikli dolandırıcılık suçlamasıyla Bakırköy Ağır Ceza Mahkemesi’nde dava açıldı. Yaşar, sürecin ardından hem işini kaybetti hem de adli bir süreçle karşı karşıya kaldı.
Kart ve Hesap Bilgilerini Verdi, Çok Sayıda Soruşturmayla Karşılaştı
Benzer bir olay yine Ankara’da yaşandı. Bir vatandaş, çocukluk arkadaşı O.Ç.’nin “birlikte e-ticaret yapacağız” teklifine inanarak, dizüstü bilgisayar alınması gerekçesiyle kredi kartı ve banka hesap bilgilerini paylaştı. Bir süre sonra, söz konusu hesaplar üzerinden gerçekleştirilen işlemler nedeniyle “bilişim sistemleri ve banka araçları kullanılarak dolandırıcılık” suçlamasıyla çok sayıda soruşturma başlatıldı.
Bu kapsamda, Balıkesir 3’üncü Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen bir davada sanık hakkında hapis ve adli para cezası kararı verildi. Karar istinaf mahkemesine taşınırken, aynı dosya kapsamında hakkında işlem yapılan kişiler, konuyu siyasi partilerin temsilcilerine taşımak üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde temaslarda bulundu.
Uzmanlardan Uyarı: Hesap Kullandırmak Büyük Risk
Uzmanlar, dolandırıcılık şebekelerinin çoğu zaman paranın izini kaybettirmek amacıyla üçüncü kişilerin banka hesaplarını kullandığını belirtiyor. Bu kişilerin kimi zaman üniversite öğrencileri, kimi zaman maddi sıkıntı yaşayan vatandaşlar olduğu ifade ediliyor. Hesabını kullandıran kişilerin, aylar sonra gelen bir tebligatla adli soruşturma başlatıldığını öğrendiği belirtilirken; şüpheli bir para transferiyle karşılaşan kişilerin, bu bedeli başka bir hesaba aktarmaması ve durumu derhal bankaya bildirmesi gerektiği vurgulanıyor.
Uzmanlara göre, paranın sahibinin bilinmediği durumlarda hukuki yollarla iade edilmesi ya da ilgili merciler aracılığıyla işlem yapılması, vatandaşın cezai sorumlulukla karşılaşma riskini azaltabiliyor.
Ceza Hukuku Açısından Ciddi Sonuçlar Doğabilir
Ceza hukuku mevzuatına göre dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş durumda. Suçun banka veya bilişim sistemleri kullanılarak işlenmesi hâlinde daha ağır yaptırımlar öngörülüyor. Bir kişinin banka hesabını veya IBAN bilgisini bilerek suç gelirinin aktarılması amacıyla kullandırması durumunda, doğrudan fail olmasa bile yardım eden veya ortak sıfatıyla sorumluluğu gündeme gelebiliyor. Ayrıca, suçtan elde edilen gelirlerin transfer edilmesi ya da gizlenmesi hâlinde, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerleriyle ilgili ayrı bir suçtan da işlem yapılabiliyor. Bu tür durumlarda idari yaptırımların ötesinde, hapis cezası riski doğabiliyor.
Türk Ceza Kanunu’nun 157’nci maddesine göre, dolandırıcılık suçunun temel hâlini düzenliyor. Buna göre, hileli davranışlarla bir kişinin aldatılarak zarara uğratılması ve failin kendisine ya da başkasına menfaat sağlaması suç olarak kabul ediliyor. TCK’nın 158’inci maddesinde ise dolandırıcılığın nitelikli hâlleri yer alıyor. Suçun, bilişim sistemleri kullanılarak ya da banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle işlenmesi durumunda daha ağır cezalar öngörülüyor.
Ayrıca, suçtan elde edilen paranın transfer edilmesi, gizlenmesi veya başka hesaplara aktarılması hâlinde, TCK’nın 282’nci maddesinde düzenlenen “suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama” suçu da gündeme gelebiliyor.
Bankalar Harekete Geçti
Artan vakalar üzerine bankalar da müşterilerine bilgilendirme mesajları göndermeye başladı. Bankalar tarafından iletilen uyarılarda, kart ve dijital bankacılık şifrelerinin kişiye özel olduğu hatırlatılarak, üçüncü kişilerle paylaşılmasının ciddi güvenlik ve hukuki riskler doğurabileceği vurgulandı.
Bir bankanın müşterilerine gönderdiği mesajda şu ifadelere yer verildi:
“Değerli müşterimiz, kart ve internet şifreleriniz size özeldir, lütfen kimseyle paylaşmayınız. Hesaplarınızın veya kartlarınızın farklı kişiler tarafından kullanılması ya da başkalarının yönlendirmesiyle işlem yapılması adınıza yasa dışı işlemler gerçekleştirilmesi riskini artırır. Bu tür durumlarda adli ve idari yaptırımlarla karşılaşabileceğinizi hatırlatırız.”
Bir başka bankanın gönderdiği uyarı mesajında ise şu ifadeler kullanıldı:
“Değerli müşterimiz, hesaplarınızı üçüncü kişilere kullandırmanız yasal süreçlerle karşı karşıya kalmanıza neden olabilir. Güvenliğiniz için hesaplarınızı üçüncü kişilere kullandırmayınız ve erişim bilgilerinizi kimseyle paylaşmayınız.”
