AK Parti tarafından uzun süredir üzerinde çalışılan ve yargı sisteminde önemli değişiklikler içeren 10. Yargı Paketi, son aşamasına geldi. Parti kurmayları tarafından yapılan açıklamalara göre teklifin bu hafta içinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunulması ve Kurban Bayramı öncesinde yasalaşması planlanıyor.
KİMLER TAHLİYE EDİLECEK?
Yeni düzenlemeyle ceza süresinin son üç yılında bulunan yaklaşık 45 ila 50 bin hükümlü, denetimli serbestlikten yararlanarak tahliye edilebilecek. Adalet Bakanlığı verilerine göre cezaevi kapasitesinin 410 bini aştığı belirtilirken, infaz yükünün hafifletilmesi amacıyla bu adımın atıldığı vurgulanıyor.
HANGİ SUÇLAR AF KAPSAMINA GİRECEK?
Türkiye Gazetesi’nin aktardığı bilgiye göre, 31 Temmuz 2023 tarihinden önce işlenen bazı suçlar kapsamda olacak. Bu suçlardan hüküm giyen mahkumlar, kapalı cezaevinden açık cezaevine 3 yıl erken geçiş hakkı elde edecek. Açık cezaevinde bulunanlar ise doğrudan tahliye edilecek. Ancak hangi suçların kesin olarak kapsama girdiği resmi açıklama ile netlik kazanacak.
TAHLİYE SÜRECİNE KİM KARAR VERECEK?
Erken tahliyelerin otomatik olmayacağı, her hükümlünün durumu için cezaevi gözlem kurullarının karar vereceği bildirildi. AK Parti kaynakları, “Bir anlamda vatandaşı ve kamuoyunun hassasiyetini de dikkate almak durumundayız. Erken tahliye olacak biri dışarıda suç da işleyebilir. Bunun önüne geçilmesi için cezaevi kurullarına büyük iş düşecek... Otomatik bir tahliye söz konusu olmayacak. ‘Hadi senin üç yılın kaldı, çık’ denmeyecek. İyi hâli varsa, pişmansa, cezaevinde meslek kurslarına gidip bir meslek edinmişse, sosyal projelere katılmışsa; hepsine bakacak ve gözlem kurulu bir karar verecek.” açıklamasında bulundu.
KİMLER ÖZEL UYGULAMADAN YARARLANACAK?
Paket kapsamında özel gruplar için ayrı infaz hükümleri de getiriliyor. Bu gruplar şunları kapsıyor:
- Hamile ve çocuk sahibi kadın hükümlüler, cezalarının kalan 5 yılını evde çekebilecek.
- Yaşlı, engelli ve hasta tutuklular, Adli Tıp ve cezaevi kurullarının raporlarına göre cezalarının 8 ila 10 yıllık bölümünü dışarıda geçirebilecek.
Düzenleme, cezaevinde hayatını kendi başına sürdüremeyen bireyler için yeni bir infaz modeli sunmayı amaçlıyor.
MÜKERRER SUÇLARDA DA İNFAZ İNDİRİMİ UYGULANACAK MI?
Yargı paketinin dikkat çeken bir diğer maddesi ise mükerrer suçlar için getirilmesi planlanan infaz indirimi. Mevcut düzenlemeye göre, basit suçları birden fazla işleyen hükümlüler ceza indirimi alamıyordu. Ancak yeni tasarıyla bu kişilere de iyi hâl göstermeleri hâlinde ceza indirimi olanağı tanınacak. AK Parti kurmayları konuyla ilgili, “Mükerrer bir suçtan içerideysen iyi hâlli olsan bile bir indirim uygulanmıyor. Hiçbir teşvik olmadığı için mükerrer suçlular cezaevinde daha fazla problem çıkarabiliyor. Bu durumdakilerin iyi hâlli olmalarının teşviki, topluma kazandırılması için onlara da bazı indirimler uygulanması gerekiyor” açıklamasında bulundu.
Bu kişiler, cezalarının 4’te 3’ünü tamamladıktan sonra şartlı tahliye hakkı elde edebilecek. Ancak bu düzenleme, yalnızca basit yaralama, hakaret, tehdit gibi suçları kapsayacak.
TOPLUMSAL DENGE İLE HUKUKİ İYİLEŞTİRME AMAÇLANIYOR
Bu yargı paketi ile hem cezaevlerindeki doluluğun azaltılması hem de iyi hâl gösteren hükümlülerin topluma yeniden kazandırılması hedefleniyor. Aynı zamanda kamu güvenliği ve mağdur hakları göz önünde bulundurularak, tahliyelerin dikkatli bir değerlendirme süreciyle yapılacağı vurgulanıyor.
