CHP Elazığ Milletvekili Gürsel Erol’un dedesi olan Diyap Ağa, Türkiye’nin kuruluş dönemine damga vuran isimlerden biri olarak dikkat çekiyor. Peki Diyap Ağa kimdir, nerelidir, Kürt mü, hangi görevlerde bulundu? İşte Atatürk’ün yakın dostu olarak bilinen Diyap Ağa’nın hayatı…
DİYAP AĞA KİMDİR?
Tam adı Diyap Yıldırım, bilinen adıyla Dersimli Diyap Ağa’dır. 1831 yılında Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinde, Hozatlı Seyithan Ağa ve Elif Hanım’ın oğlu olarak dünyaya geldi. Ferhatuşağı Aşireti’ne mensuptur. Özel öğrenim gördü, iki kez evlendi.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Hamidiye Alayları’nda milis komutanı olarak görev aldı. Bitlis ve Siirt’in Rus işgalinden kurtarılması için aşiretiyle birlikte savaştı. Bu dönemde Mustafa Kemal Atatürk ile tanışarak yakın dostluk kurdu.
Kurtuluş Savaşı yıllarında Erzurum ve Sivas Kongreleri’ni destekleyen Diyap Ağa, 1920’de açılan Birinci Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (I. TBMM) Tunceli (Dersim) Milletvekili olarak katıldı.
“BURAYA KAÇMAYA MI GELDİK!”
Sakarya Meydan Muharebesi sırasında Meclis’in Kayseri’ye taşınması gündeme geldiğinde, Diyap Ağa tarihe geçen şu sözleriyle milli iradenin sembolü haline geldi:
“Buraya savaşmaya mı yoksa kaçmaya mı geldik!
Tek başıma kalsam bile bayrağım, dinim ve vatanım için son kurşunuma kadar savaşırım.”
Bu çıkışıyla hem Meclis’in moralini yükseltti hem de Milli Mücadele’nin kararlılığını simgeleyen isimlerden biri oldu.
KURTULUŞ SAVAŞI VE SONRASI
Diyap Ağa, Erzurum Kongresi’nde Dersimli Binbaşı Hasan Hayri Bey ile birlikte bölgesini temsil etti. Koçgiri ve Şeyh Said isyanlarına karşı çıkarak Cumhuriyet yönetimine bağlılığını sürdürdü. 1922 yılında Dersim’in vilayet olması için Meclis’e dilekçe verdi; bu teklif Atatürk’ün desteğiyle kabul edildi. Milletvekilliği sonrası Tunceli’ye döndü. Atatürk tarafından onur maaşı bağlandı. 1935 yılında Tunceli’de hayatını kaybetti. Mezarı bugün Hozat ilçesi Gözlüçayır köyü sınırları içerisindedir.
DİYAP AĞA KÜRT MÜ?
Diyap Ağa, Zaza kökenlidir. Tunceli’nin Çemişgezek ilçesinden olan Diyap Ağa, Zazaca konuşan Ferhatuşağı Aşireti’ne mensuptur. Bu nedenle hem Zaza hem de Kürt toplumu tarafından saygı ve minnetle anılmaktadır.
TORUNU GÜRSEL EROL KİMDİR?
Diyap Ağa’nın torunu, CHP Elazığ Milletvekili Gürsel Erol’dur. 1950’li yıllarda doğan Gürsel Erol, Türk iş insanı, siyasetçi ve 27. Dönem TBMM üyesidir. Siyasi kariyerinde dedesi Diyap Ağa’yı örnek aldığını sık sık dile getiren Erol, “Dedem Diyap Ağa, Atatürk’ün yol arkadaşıydı. Biz de o mirası onurla taşıyoruz” ifadelerini kullanmıştır.
DİYAP AĞA’NIN MİRASI
Diyap Ağa, cesareti, devletine bağlılığı ve Atatürk’e sadakatiyle Cumhuriyet tarihine geçmiş bir figürdür. Onun “Buraya kaçmaya mı geldik?” sözü, Milli Mücadele’nin kararlılığının sembolü olarak Türk siyaset tarihinde yerini almıştır.
