Fener Rum Kilisesi Patriği Bartholomeos, geçtiğimiz günlerde ABD Başkanı Donald Trump ile bir araya geldi. Görüşmenin ardından açıklama yapan Bartholomeos, “Bizi ilgilendiren konuları, Ekümenik Patrikhane’yi, Türkiye’de kalan az sayıdaki Hristiyan’ı, onların karşılaştığı zorlukları, güçlükleri, zulümleri; ama aynı zamanda tüm bunlara rağmen hayatta kaldığımızı konuştuk” ifadelerini kullandı. Bartholomeos’un bu sözleri Türkiye’de tartışmalara yol açarken, kamuoyunda “Ekümenik” kavramı yeniden gündeme geldi. Peki, ekümenik ne demek? Ekümenik Patrik kimdir? Türkiye bu unvanı kabul ediyor mu? İşte merak edilen detaylar…
EKÜMENİK NE DEMEK?
“Ekümenik” kelimesi, kökeni Yunanca “oikoumenē” (yaşanılan dünya, tüm yeryüzü) sözcüğüne dayanıyor. Genel anlamıyla “evrensel” ya da “tüm dünyayı kapsayan” demek.
Hristiyanlıkta ise “ekümenik”, bütün Hristiyan âlemini ilgilendiren kararlar, unvanlar veya toplantılar için kullanılıyor.
Ekümenik Konsil, Hristiyan dünyasının tamamını ilgilendiren kilise toplantılarıdır.
Ekümenik Patrik, Evrensel patrik anlamına gelir.
EKÜMENİK PATRİK NE ANLAMA GELİYOR?
“Ekümenik Patrik” unvanı, İstanbul’daki Fener Rum Patrikhanesi’nin ruhani liderine verilen bir sıfattır.
Bu unvan, Ortodoks dünyasının en yüksek ruhani makamlarından biri olarak kabul edilir.
Bizans döneminde patrikhane büyük bir merkezi rol oynuyordu ve 6. yüzyıldan itibaren İstanbul Patriği “Ekümenik Patrik” unvanını kullanmaya başladı.
Günümüzde de Fener Rum Patriği Bartholomeos, Ortodoks dünyasında bu unvanla anılıyor.
TÜRKİYE EKÜMENİK UNVANINI KABUL EDİYOR MU?
Türkiye, hukuki olarak “Ekümenik Patrik” unvanını tanımıyor. Resmî belgelerde patrik yalnızca “Fener Rum Patriği” olarak geçiyor.
Buna karşılık, dünya Ortodoks kiliseleri içinde İstanbul Patrikhanesi’nin “ekümenik” yani evrensel öncülük rolü bulunuyor. Bu nedenle kavram, hem dini hem de siyasi-diplomatik bir boyuta sahip.
