Demans, genel olarak unutkanlık, bilişsel yetilerde azalma ve günlük yaşam aktivitelerini etkileme gibi belirtilerle karakterize edilen bir durumdur. Bu durum, genellikle yaşlı bireylerde görülen bir hastalık olup, çeşitli nörolojik faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Alzheimer hastalığı, vasküler demans, Lewy cisimciği hastalığı ve frontotemporal demans gibi farklı alt tipleri vardır.


Halk arasındaysa buna "bunama" denir.

DEMANSIN TEDAVİSİ YOK


Demans, şu an için kesin bir tedaviye sahip olmasa da, erken teşhis ve tıbbi müdahale ile yönetilebilen bir hastalık olarak karşımıza çıkıyor. Yapılan araştırmalar, Birleşik Krallık'ta 944.000'den fazla demans hastası olduğunu ve bu sayının gelecekte artmasının beklendiğini ortaya koyuyor. En sık rastlanan nedenin Alzheimer hastalığı olduğu belirtilirken, vasküler demans, Lewy cisimcikli demans ve frontotemporal demans gibi türler de hastalık tablosunu oluşturuyor.


İngiliz Ulusal Sağlık Sistemi (NHS), demansın belirtileri arasında hafıza kaybı, yavaş düşünme hızı, azalmış zihinsel keskinlik, ruh hali değişiklikleri ve günlük aktivitelerdeki zorlukların bulunduğunu vurguluyor. Ancak, tek belirtilerin bunlar olmadığını, koku kaybının da bir uyarı işareti olabileceğini öne sürüyor.

Chicago Üniversitesi tarafından yürütülen bir araştırma, kişinin duş alırken koku alma yetisindeki azalmanın demansın erken bir belirtisi olabileceğini ortaya koydu. Yapılan bu çalışma, özellikle erken evrelerdeki demansı tanımlamada duş alırken fark edilen semptomların önemine işaret ediyor.


HAFIZA KOKULARI TANIR


Araştırmacılar, koku alma duyusundaki azalmanın demans riskiyle bağlantılı olabileceğini belirlemek için 515 yaşlı yetişkin üzerinde bir koku testi taraması yaptılar. Hafıza kokularının tanınmasında oynadığı önemli rol göz önüne alındığında, bu tür bir koku testinin demansın erken belirtilerini değerlendirmek için etkili bir yöntem olabileceği vurgulanıyor.


Uzmanlar, bu tür testlerin, insanları duş alırken şampuan veya duş jeli kokularını algılama yeteneklerindeki azalmaya karşı dikkatli olmaya teşvik ederek erken teşhis için önemli bir araç olabileceğini belirtiyor. Bu bulgular, demansla mücadelede erken teşhisin ve tedavinin önemini vurgulayarak toplumda farkındalık yaratma potansiyelini taşıyor.

EN KISA SÜREDE HASTANEYE GİDİLMELİ


Chicago Üniversitesi'nde cerrahi profesörü olarak görev yapan Jayant M. Pinto, koku alma ve sinüs hastalıkları üzerine yapılan çalışma hakkında önemli bir uyarıda bulundu. Pinto, "Bu çalışma, koku alma duyusundaki hızlı bir düşüşün gerçekten güçlü bir gösterge olduğunu ortaya koyuyor. Eğer hafızanızda sorunlar yaşıyorsanız veya demans riskiniz olduğunu düşünüyorsanız, doktorunuza başvurmanız önemlidir" dedi.


Uzman, başkalarının belirtileri hakkında endişe duyan bireylere de seslenerek, "Eğer bir başkasının hafıza sorunlarından endişe duyuyorsanız, onu bir pratisyen hekimden randevu almaya teşvik edin ve belki de onunla gitmeyi önerin" diye ekledi.