Son günlerde sosyal medyada Grok sohbet robotunun verdiği küfürlü yanıtlar sonrası yapay zekanın nasıl dönüştüğü ile ilgili tartışmalar yaşanıyor. Bir insan gibi duyguları sezen ve ona göre yanıtlar veren Grok’un son güncellemesi yapay zekanın geldiği korkutucu seviyeyi gözler önüne sererken Grok isminin nereden geldiği de merak konusu oldu.
GROK İSMİ NEREDEN GELİYOR?
İddialara göre Grok ismi, son Rus Çarı II. Nikolay’ın sarayında etkili olmuş, gizemli bir figür olan Grigori Rasputin ile ilişkilendiriliyor. Bu bağlantı, Grok’un amacına, ironisine ve geliştiricilerinin niyetine dair farklı bir bakış açısı sunuyor.
Teknik olarak, “Grok” kelimesi ilk kez 1961 yılında Amerikalı yazar Robert A. Heinlein tarafından kaleme alınan Stranger in a Strange Land (Yabancı Bir Diyar’da Yabancı) adlı bilim kurgu romanında kullanılmıştı. Kelime Marslıların diliyle “tam anlamıyla kavramak, özümsemek” anlamına gelir. Ancak iddialar ve söylentiler, Elon Musk’ın bu ismi seçerken daha derin bir göndermede bulunmuş olabileceğini ileri sürüyor: Grigori Rasputin.
GRİGORİ RASPUTİN KİMDİR?
Grigori Yefimoviç Rasputin, 1869 yılında Sibirya’da doğmuş, kendini mistik ve kâhin olarak tanıtan bir figürdü. Dönemin Rus halkı tarafından kimi zaman bir aziz, kimi zaman bir sahtekâr olarak görüldü. Ancak onun asıl etkisi, Rus Çarı II. Nikolay’ın eşi Çariçe Aleksandra Fyodorovna ile yakınlık kurmasıyla başladı.
Rasputin’in Çariçe’nin hemofili hastası oğlunun acılarını dindirdiğine inanılıyor, bu da sarayda büyük bir saygı kazanmasına neden oldu. Zamanla politik nüfuzu arttı; kararlar üzerinde etkisi olduğu iddia edildi. Gizemli yaşam tarzı, karanlık vizyonları ve saraya olan etkisi, onu tarihin en tartışmalı figürlerinden biri haline getirdi.
KÂHİNLİK VE BİLGİNİN ÖTESİNE GEÇME ARAYIŞI
Rasputin’in en çok bilinen özelliği, sezgileri ve kehanetleriyle zamanının ötesinde biri olarak kabul edilmesiydi. Kimi kaynaklara göre, ölümünden önce Romanov hanedanının da sonunu görmüş ve bu konuda uyarılarda bulunmuştu. İşte tam da bu noktada, bilgiyi aşmak, sezgiye ve içgörüye yönelmek, Grok ismiyle kurulabilecek bağlantıyı daha anlamlı hale getiriyor.
GROK = BİLGİYİ SEZGİYLE ANLAMAK?
Elon Musk’ın X (eski Twitter) platformu altında kurduğu yapay zekâ projesi Grok, klasik bilgi sunmanın ötesine geçerek, mizahi, sivri dilli, politikaya bulaşmaktan çekinmeyen bir tavırla bilgi veriyor. Tam da Rasputin’in dönemin geleneksel yapısına meydan okuyan, sezgisel ve sarsıcı etkisi gibi.
Grok’un amacı sadece bilgi aktarmak değil; derinlemesine kavrama, kalıpların dışına çıkma ve mevcut düzeni sorgulama... Bu yönüyle, kâhinlikle ve Rasputin’in sembolü haline gelen "bilinmeyene hükmetme arzusu"yla benzeşiyor.
RASPUTİN-GROK BAĞLANTISI: TESADÜF MÜ, MESAJ MI?
Grok’un isminin Rasputin’den türetildiğine dair net bir açıklama olmasa da, Elon Musk’ın simgesel göndermeleri ve zekice ironileriyle tanındığı düşünüldüğünde bu iddia pek de yabana atılacak gibi görünmüyor. Rasputin’in gizemi, etkisi ve kehanetleriyle örtüşen bu yapay zekâ projesi, gelecekte sadece bilgi değil, yeni bir algılama biçimi de sunmayı vaat ediyor olabilir.
GROK YAPAY KÂHİN Mİ?
Rüya ile gerçeğin, geçmişle geleceğin arasındaki çizgide duran Grok, adının çağrıştırdığı anlamlarla birlikte, adeta dijital çağın modern bir Rasputin’i gibi konumlanıyor. Sezgisel bilgi, kontrolsüz etki, sistemin sınırlarını zorlayan bir zihin... Belki de Grok’un ismi, bizlere bu geleceği “grok”lamamız için bir anahtar sunuyor.
