Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu nedir? Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu kim tarafından çıkarıldı? Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu ne zaman çıktı? Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu'nun siyasi sonuçları nedir?
Çiftçiyi Topraklandırma Kanunu, 11 Haziran 1945 tarihinde Şükrü Saraçoğlu hükümeti tarafından çıkarılan bir kanundur. Bu kanunun amacı, topraksız veya az topraklı çiftçilere toprak dağıtmaktır. Ancak kanunun tarihsel önemi, sadece ekonomik politikasından ziyade kanunun çıkarılmasına ilişkin siyasi süreçle ilgilidir.
Bu kanun, 500 dönümün üzerinde arazi sahibi olanlar yanı sıra kullanılmayan devlet arazileri, dinî vakıf arazileri, tarıma elverişli hale getirilmiş araziler ve mülkiyeti belirsiz arazileri hedeflemektedir. O dönemde Türkiye'deki çiftliklerin %99,75'i 500 dönümden daha küçüktü ve yalnızca %0,01'i 5000 dönümden büyüktü. Yaklaşık 3 milyon köylü ailesi topraktan yoksundu ve düşük gelirli ortaklar haline gelmişti. Büyük şehirli veya büyük toprak sahibi kişiler, bu çiftçilere tohum ve alet sağlayarak karşılığında hasadın bir kısmını alıyordu.
Kanunun 17. maddesi, yoğun nüfuslu bölgelerde 200 dönümden fazla araziye sahip olan çiftçilerin topraklarının bir kısmının kamulaştırılmasını ve çiftçilere faizsiz, 20 yıllık bir borç verilmesini öngörmektedir. Ancak Cumhuriyet Halk Partisi ( CHP), Kasım 1947'deki kongresinde bu maddenin kanun metninden çıkarılmasına karar vermiş ve bu karar 1950'de uygulanmıştır.
Bu kanun, Türkiye'de örgütlü siyasal muhalefetin doğuşunda ve özellikle Demokrat Parti'nin (DP) kuruluşunda katalizör görevi görmüştür. Kanuna karşı meclis muhalefetinin sözcüsü olan Aydın Milletvekili Adnan Menderes'in liderliğinde, muhalefet başlangıçta ekonomik temellerdeyken daha sonra hükümetin otoriter ve anti-demokratik niteliğine karşı genel bir siyasi muhalefete dönüşmüştür. Bu süreçte Menderes, Refik Koraltan, Mehmet Fuat Köprülü ve eski başbakan Celâl Bayar ile birlikte Demokrat Parti'yi kurmuştur.
Ayrıca, bu kanun Cumhuriyet Halk Partisi'nin iktidarı kaybetmesinde de etkili olmuştur. Kanun, büyük toprak sahiplerini rahatsız etmiş ve onların hükümete karşı tavır almalarına neden olmuştur. Bu noktadan itibaren büyük toprak sahipleri, DP seçmen tabanının önemli bir parçası haline gelmiştir.
