Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Brezilya’nın Rio de Janeiro kentinde düzenlenen 17. BRICS Liderler Zirvesi kapsamında, dün gerçekleştirilen "Çok Taraflılığın Güçlendirilmesi, Ekonomik ve Mali Meseleler ile Yapay Zeka" oturumunda konuştu.
“FİLİSTİN HALKININ YAŞADIĞI DRAM ÇOK TARAFLILIK TARTIŞMALARININ MERKEZİNDE”
Bakan Fidan, konuşmasında İsrail’in Gazze’deki saldırılarını “soykırım” olarak nitelendirerek, bu durumun uluslararası çok taraflılık sisteminin meşruiyetini sorgulatacak ölçüde bir kriz oluşturduğunu belirterek, "Filistin halkının yaşadığı dram, bugün çok taraflılık üzerine tartışmalarımızın merkezinde yer almaktadır. İsrail’in Gazze’de yürüttüğü soykırım, bölgede onlarca yıl boyunca kaydedilen kalkınmayı tersine çevirmiştir." İfadelerine yer verdi.
Fidan, İsrail’in saldırgan ve yayılmacı tutumunun kontrol altına alınmaması halinde yalnızca bölgesel değil, küresel güvenliği de tehdit edeceği uyarısında bulundu. Türkiye olarak barışçıl çözüm ve gerilimin azaltılması yönündeki çabaları desteklediklerini belirten Fidan, "Bölgede kalıcı barışa tam destek vermeye hazırız" dedi.
“ÇOK TARAFLILIK VAZGEÇİLEMEZ”
Bakan Fidan, çok taraflılık ilkesinin modern uluslararası düzenin temel taşı olduğunu belirterek, bu anlayıştan geri adım atmanın ciddi sonuçlar doğuracağına dikkat çekerek,“Çok taraflılıktan geri adım atmak, göze alabileceğimiz bir seçenek değildir. Bu anlayış, uzun süredir ilerlemenin itici gücü olmuş; sivil havacılıktan halk sağlığına, adil ticaretten dijital alandaki standartlara kadar günlük yaşamı şekillendirmiştir.” Dedi.
Fidan, uluslararası kuruluşların işlevselliğini koruması ve güvenilirliğinin yeniden inşa edilmesi gerektiğini vurguladı.
“EKONOMİK GÜVENLİK VE KÜRESEL TİCARET İÇİN KURALLI SİSTEM ŞART”
Küresel ekonomide artan belirsizliklerin ve kırılganlıkların da altını çizen Fidan, özellikle enerji ve kritik mineraller gibi alanlarda değer zincirlerinin korunmasının önemine işaret etti.
Fidan, “Küreselleşmenin karşılıklı bağımlılığı derinleştirmesiyle birlikte, değer zincirlerimiz daha kırılgan hale gelmiştir. Gelişmek için büyümeye, istihdama ve serbest ticarete ihtiyaç duyuyoruz. Bunun için ise adil, kurallara dayalı ve öngörülebilir bir uluslararası ticaret sistemi gereklidir.” Şeklinde konuştu.
“YAPAY ZEKÂ YENİ BİR TAHAKKÜM ARACI OLMAMALI”
Fidan, teknolojik gelişmelerin küresel yönetişimde yarattığı yeni meydan okumalara da değindi. Yapay zekânın dünya düzeni üzerindeki etkisinin artık yadsınamaz boyutlara ulaştığını belirten Fidan, bu teknolojinin insanlığı kontrol altına alacak bir araca dönüşmemesi için önlem alınması gerektiğinin altını çizerek, “Dünya çok kutupluluğa yönelirken, yapay zekânın küresel yönetişimi kritik bir öncelik haline gelmektedir. Yapay zekânın yeni bir tahakküm aracına dönüşmemesi için gerekli tedbirlerin alınması şarttır.” İfadelerini kullandı.
TÜRKİYE’DEN KÜRESEL DÖNÜŞÜM ÇAĞRISI
Bakan Fidan, Türkiye'nin sadece bölgesel barışa değil, küresel adalet, çok kutupluluk ve teknolojik dönüşümün eşitlikçi şekilde yürütülmesine de güçlü destek verdiğini ifade ederek, küresel sistemin kapsayıcı ve adil bir şekilde yeniden yapılandırılması gerektiğini belirtti.
