SGK'ya bildirilen çıkış kodu, prim gün sayısı ve başvuru süresi gibi detaylar büyük önem taşıyor. Hatalı bildirimler ya da ihmaller, işsizlik maaşı hakkını tamamen ortadan kaldırabiliyor.
PRİM GÜN SAYISI YETERLİ DEĞİL
İşsizlik maaşı almak isteyen çalışanların yalnızca yeterli prim gününe sahip olması yeterli olmuyor. Sigortalının işten çıkarılma nedeni de işsizlik ödeneği alabilmesi için temel kriterlerden biri. SGK’ya bildirilen işten çıkış kodu, İŞKUR tarafından yapılan değerlendirmede kilit rol oynuyor.
HANGİ ŞARTLARDA İŞSİZLİK MAAŞI ALINABİLİR?
İşsizlik maaşına başvurabilmek için aşağıdaki şartların tamamının sağlanması gerekiyor:
- Son 3 yıl içinde en az 600 gün işsizlik sigortası primi ödenmiş olmalı.
- İşten ayrılmadan önceki son 120 gün aralıksız çalışılmış olmalı.
- İşten çıkış nedeni, işsizlik maaşına uygun bir gerekçeye dayanmalı.
Bu şartları sağlayanlar, prim gün sayısına göre farklı sürelerde maaş alabiliyor:
- Eğer çalışan son 3 yıl içerisinde 600 gün ile 899 gün arasında işsizlik sigortası primi ödemişse, 6 ay boyunca işsizlik maaşı alabilir.
- Prim ödeme süresi 900 gün ile 1079 gün arasında olan çalışanlara ise 8 ay süreyle işsizlik ödeneği bağlanır.
- Son 3 yıl içinde 1080 gün ve üzerinde prim ödemesi yapanlar, toplamda 10 ay boyunca işsizlik maaşı alma hakkına sahiptir.
2025 YILINDA İŞSİZLİK MAAŞI NE KADAR?
İşsizlik maaşı, işçinin işten ayrılmadan önceki son 4 ay içindeki brüt maaş ortalamasının yüzde 40’ı olarak hesaplanıyor. Ancak ödenecek tutar, brüt asgari ücretin yüzde 80’ini aşamıyor. 2025 yılı itibarıyla bu üst sınır 20.804,40 TL olarak belirlenmiş durumda.
SGK'YA BİLDİRİLEN KODLAR KARAR VERİYOR
İşverenin SGK’ya bildirdiği çıkış kodu, işsizlik maaşına hak kazanılıp kazanılamayacağını doğrudan etkiliyor. Mevcut 50 çıkış kodundan sadece 19’u işsizlik maaşı ödemesine uygun kabul ediliyor.
Ödenek Alınabilen Kodlardan Bazıları:
- 04: Geçerli neden olmaksızın işveren feshi
- 05: Sözleşme süresinin dolması
- 15: Toplu işçi çıkarma
- 17 – 18: İşyerinin kapanması veya işin sona ermesi
- 23 – 25: Sağlık, zorunluluk ya da işverenin kötü niyeti nedeniyle fesih
- 27 – 28: Zorunlu sebeplerle işveren feshi
KİMLER İŞSİZLİK MAAŞI ALAMAZ?
Aşağıdaki nedenlerle işten ayrılan kişiler işsizlik maaşına hak kazanamaz:
- İstifa edenler (Kod: 03)
- Evlilik nedeniyle ayrılan kadınlar (Kod: 13)
- Emekli olanlar (Kodlar: 08, 09)
- Disiplin gerekçesiyle işten çıkarılanlar, örneğin sarhoşluk, hırsızlık, hakaret, görevi yapmamak gibi durumlar (Kod: 29 ve 42–50 arası)
İŞVEREN YANLIŞ KOD BİLDİRDİYSE NE YAPMALI?
Bazı işverenler, çalışanların kıdem tazminatı ya da işsizlik maaşı hakkını engellemek için çıkış kodunu bilerek hatalı bildirebiliyor. Bu durumda çalışan, mahkeme yoluyla hakkını arayabilir. Mahkeme, işçinin lehine karar verirse bu karar İŞKUR’a sunularak çıkış kodu düzeltilebilir ve işsizlik maaşı geçmişe dönük olarak alınabilir. Ancak bu başvurunun işçi tarafından doğrudan yapılması gereklidir.
BAŞVURU SÜRESİ 30 GÜNLE SINIRLI
İş akdinin feshedildiği tarihten itibaren 30 gün içinde İŞKUR’a başvuru yapılması zorunlu. Süre geçerse başvuru yapılabilir, ancak geç kalınan her gün ödenecek süreden düşülür. Örneğin, 6 ay maaş hakkı olan bir kişi 10 gün geç başvurursa yalnızca 5 ay 20 gün işsizlik maaşı alabilir.
