Yaşanan gelişme, dünya enerji piyasalarında büyük yankı uyandırdı. Hürmüz Boğazı'nın kapatılma riski, özellikle petrol piyasalarında yüksek tansiyona neden oldu.
PETROL FİYATLARI ZİRVEYİ TEST ETTİ
Haftanın ilk işlem gününe petrol fiyatlarındaki sert artış damga vurdu. Cuma günü 77,17 dolardan kapanan Brent petrol, pazartesi sabahı 80,34 dolara kadar yükseldi. Bu seviye, 21 Ocak’tan bu yana görülen en yüksek fiyat oldu. TSİ 04:00 itibarıyla Brent petrolün fiyatı 79 dolar civarında denge arayışına girdi. Günlük artış oranı ilk işlemlerde yüzde 2,5 olarak kaydedildi.
HÜRMÜZ BOĞAZI KRİTİK ÖNEME SAHİP
Hürmüz Boğazı, Basra Körfezi ile Umman Denizi arasında yer alan ve dünya enerji ticareti açısından kritik öneme sahip dar bir su geçididir. Dünya genelinde deniz yoluyla taşınan ham petrolün yaklaşık üçte biri bu boğazdan geçmektedir.
Günlük yaklaşık 20 milyon varil petrol ve türev ürün Hürmüz üzerinden taşınıyor. Bu ihracatın büyük kısmı Çin, Hindistan ve diğer Asya ülkelerine yöneliktir. Ayrıca, küresel LNG ticaretinin yüzde 20’si de bu geçit üzerinden sağlanıyor. Hürmüz Boğazı’nın olası bir süreyle kapanması, küresel enerji arzında ciddi bir boşluk yaratma potansiyeline sahip.
KARAR HENÜZ RESMİYET KAZANMADI
İran Meclisi’nin Hürmüz Boğazı’nın kapatılması yönünde verdiği onaya rağmen, uygulamaya geçilmesi için İran Yüksek Ulusal Güvenlik Konseyi’nin nihai kararı bekleniyor. Şu ana kadar bu yönde resmi bir kapatma kararı alınmış değil.
GOLDMAN SACHS'TAN PETROL UYARISI
Amerikan yatırım bankası Goldman Sachs, olası bir Hürmüz krizi senaryosu için dikkat çekici bir analiz paylaştı. Bankaya göre:
- Hürmüz Boğazı’ndan geçen petrol akışının bir ay boyunca yüzde 50 azalması, ardından 11 ay boyunca yüzde 10 düşük kalması, Brent petrolü 110 dolara taşıyabilir.
- Sadece İran üretiminde günlük 1,75 milyon varillik azalma, Brent fiyatlarını 90 doların üzerine çıkarabilir.
BÜYÜK BİR KRİZE YOL AÇABİLİR
Hürmüz Boğazı'nın kapanması, sadece İran ve ABD'yi değil, başta Çin, Hindistan ve Japonya olmak üzere enerji ithalatına bağımlı ülkeleri doğrudan etkiliyor. Küresel ekonomi zaten enflasyon ve jeopolitik gerginliklerle mücadele ederken, Hürmüz krizi enerji maliyetlerini artırarak yeni bir dalgalanma yaratabilir.