TCMB, döviz mevduatlarına uygulanan zorunlu karşılık oranlarını tüm vadelerde 200 baz puan yükseltti. Aynı zamanda, yurt içinde yerleşik kurumlarla yapılan ve 1 yıla kadar vadeye sahip döviz cinsi repo işlemleri için bu oran 400 baz puan olarak güncellendi. Bu değişiklikle birlikte repo işlemlerinde uygulanan hesaplama yönteminde de düzenlemeye gidildi. Yapılan bu teknik güncellemeyle, bankaların kaynak maliyetleri ve TL’ye yönelimleri üzerindeki etkilerin artırılması hedefleniyor.
TL MEVDUAT PAYI ARTMAYAN BANKALARA HEDEF ZORUNLULUĞU
Merkez Bankası, bankaların Türk lirası cinsinden mevduat oranlarını yükseltmesini teşvik etmek amacıyla, TL mevduat oranı yüzde 60’ın altında kalan bankalara yönelik yeni bir yükümlülük getirdi. Buna göre, söz konusu bankaların her ay en az 0,3 puanlık bir artış sağlaması bekleniyor. Uygulamanın amacı, Türk lirasının finansal sistemdeki ağırlığını artırarak kur riskini azaltmak ve para politikasının etkinliğini güçlendirmek.
KARŞILIK FAİZLERİNDE ÖDEME ORANI YÜKSELTİLDİ
Zorunlu karşılıklarla ilgili diğer bir önemli düzenleme, TL mevduatlar için tesis edilen karşılıklara ödenen faiz oranıyla ilgili oldu. Yeni uygulamayla, Merkez Bankası’nın ortalama fonlama maliyetinin yüzde 84’ü yerine yüzde 86’sı oranında ödeme yapılması kararlaştırıldı.
İHRACAT GELİRLERİNDE DÖVİZ SATIŞ ZORUNLULUĞU
TCMB ve Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın ortak kararıyla, 31 Temmuz 2025 tarihine kadar geçerli olacak şekilde ihracat gelirlerinin en az yüzde 35’inin Merkez Bankası’na satılması zorunlu hale getirildi.
DÖVİZİNİ TL'YE ÇEVİRENLENLERE YÜZDE 3 DESTEK
İhracatçı firmalara yönelik döviz dönüşüm desteği oranı da artırıldı. Buna göre, döviz gelirlerini Türk lirasına çeviren ihracatçılara, 31 Temmuz 2025 tarihine kadar yüzde 3 oranında teşvik ödemesi yapılacak. Teşvik, ihracatçıların döviz gelirlerini iç piyasaya kazandırmalarını ve TL talebini artırmalarını desteklemeyi amaçlıyor.
EKONOMİK İSTİKRARI SAĞLAMAK AMAÇLANIYOR
Yapılan tüm bu düzenlemelerin temel amacı, Türk lirasına olan talebi güçlendirmek, finansal sistemde istikrarı artırmak ve döviz kuru üzerindeki oynaklıkları sınırlamak. TCMB yetkilileri, “Bu adımlarla Türk lirasının daha cazip hale gelmesi, ekonomik aktörlerin kur riskinden korunması ve para politikasının aktarım mekanizmasının daha etkili çalışması sağlanacaktır” değerlendirmesinde bulundu. Yeni uygulamaların etkisinin önümüzdeki aylarda bankacılık sektörü ve ihracat performansı üzerinden gözlemlenmesi bekleniyor.
