“Muhtasar nedir?” ve “Muhtasar beyanname nasıl verilir?” soruları, özellikle işverenler, serbest meslek sahipleri ve vergi mükellefleri tarafından sıkça merak edilmektedir. Bu yazıda muhtasar beyanname örneği, muhtasar vergisi, beyanname verilme zamanı ve hesaplama yöntemlerini detaylı şekilde ele alacağız.
MUHTASAR BEYANNAME NEDİR?
Muhtasar beyanname, işverenlerin ve bazı vergi mükelleflerinin maaş, ücret ve serbest meslek ödemeleri üzerinden kesilen gelir ve stopaj vergilerini belirli süreler içinde vergi dairesine bildirmek için kullandıkları resmi bir beyanname türüdür.
Muhtasar beyanname ile işveren, çalışanlarından kesilen gelir vergisi ve sosyal güvenlik primlerini vergi dairesine bildirir ve ödemesini sağlar.
Özetle, gelir vergisi stopajlarını bildirir. SGK primleri ile birlikte ödenmez, yalnızca vergi beyanıdır. Aylık veya üç aylık dönemler için düzenlenebilir.
KİMLER MUHTASAR BEYANNAME VERİR?
Muhtasar beyannameyi aşağıdaki kişiler ve kurumlar verir:
İşverenler:
Maaş, ücret ve yevmiye ödemesi yapanlar
İşçi veya hizmetliler üzerinden gelir vergisi stopajı kesenler
Serbest Meslek Erbabı ve Özel Sektör:
Serbest meslek ödemeleri üzerinden stopaj uygulayanlar
Avukat, doktor, mali müşavir gibi serbest çalışanlar
Kamu ve Özel Kurumlar:
Kamu kurum ve kuruluşları
Dernekler, vakıflar ve özel şirketler
Muhtasar beyanname, her zaman vergi sorumluluğu olan kişiler tarafından verilmelidir.
GELİR VERGİSİ STOPAJI (MUHTASAR) NEDİR?
Muhtasar vergi, işverenin çalışanlarının maaşlarından kestiği gelir vergisi ve bazı ödemeler üzerinden alınan stopajları ifade eder.
Örnek: Bir işveren, çalışanına 5.000 TL maaş ödüyorsa ve bu maaş üzerinden %15 gelir vergisi kesiliyorsa, işveren bu stopajı vergi dairesine beyan eder.
Bu kesilen vergi muhtasar beyanname ile aylık veya üç aylık dönemler halinde bildirilir ve ödenir.
MUHTASAR BEYANNAME NE ZAMAN VERİLİR?
Muhtasar beyanname, genellikle her ayın 26’sına kadar bir önceki aya ait bilgilerle verilir.
Örnek: Ekim ayı muhtasar beyannamesi, Kasım ayının 26’sına kadar verilir.
Kurum ve işyerleri için bazı istisnalar olabilir, ancak genel uygulama bu şekildedir.
Vergi Ödeme Tarihi:
Beyanname verildikten sonra aynı ayın sonuna kadar muhtasar vergisi ödenmelidir.
Örnek: Ekim ayı beyanı, 26 Kasım’da verilir, 30 Kasım’a kadar ödeme yapılır.
MUHTASAR BEYANNAMESİ KAÇ AYDA BİR VERİLİR?
Aylık Beyanname: Çoğu işveren ve şirket, muhtasar beyannamesini her ay düzenli olarak verir.
Üç Aylık Beyanname: Bazı serbest meslek erbabı veya küçük işletmeler için muhtasar beyanname üç aylık dönemler halinde de düzenlenebilir.
Büyük ve orta ölçekli işyerleri: Aylık
Küçük işletmeler ve serbest çalışanlar: Üç aylık
MUHTASAR BEYANNAME ÖRNEĞİ
Ay |
Çalışan Sayısı |
Brüt Maaş |
Kesilen Gelir Vergisi |
SGK Primi |
Ödenecek Muhtasar Vergi |
Ocak |
10 |
50.000 TL |
7.500 TL |
5.000 TL |
7.500 TL |
Şubat |
12 |
60.000 TL |
9.000 TL |
6.000 TL |
9.000 TL |
MUHTASAR BEYANNAME HESABI VE DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
Tüm çalışanlar beyan kapsamına alınmalıdır.
Stopaj ve gelir vergisi doğru şekilde hesaplanmalıdır.
Beyanname zamanında verilmelidir; gecikmelerde ceza uygulanır.
Elektronik ortamda e-Devlet veya Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) üzerinden verilebilir.