Karayipler’deki Barbados Adası’na özgü ve neslinin tükendiği düşünülen Barbados ip yılanı (Tetracheilostoma carlae), bu yıl ilkbaharda yeniden bulundu. Yaklaşık 10 santimetre uzunluğunda ve 2 milimetre kalınlığında olan bu yılan, dünyanın bilinen en küçük yılan türü olarak kayıtlarda yer alıyor. Kör yapıya sahip olan yılan, çoğu toprak solucanından bile daha ince bir görünüme sahip ve başlıca besin kaynağının karıncalar ile termit yumurtaları olduğu biliniyor.
20 YILDIR GÖRÜLMEMİŞTİ
Bu nadir tür, Barbados Çevre Bakanlığı’ndan ekolojist Connor Blades ve Re:wild adlı doğa koruma kuruluşundan Justin Springer tarafından keşfedildi. Blades, Mart ayında adanın merkezindeki nemli ormanlık bir bölgede küçük bir kayanın altını incelerken yılanı fark etti. Yılanın yaklaşık 20 yıldır görülmemesi nedeniyle bu keşif, hem bilim dünyası hem de ada ekosistemi için büyük bir heyecan yarattı. Blades, “Bu bulgu kariyerimin en heyecan verici anlarından biri” ifadelerini kullandı.
TARİHİ VE BİLİMSEL AÇIDAN ÖNEM TAŞIYOR
Barbados ip yılanı, 135 yılda yalnızca beş kez kayıtlara geçebildi. İlk gözlem 1889 yılında yapıldı. Türün genetik olarak farklı bir yılan olduğu, 2008 yılında Temple Üniversitesi’nden Prof. S. Blair Hedges tarafından yapılan analizlerle kesinleşti. Prof. Hedges, yıllarca bu yılanı bulmak için yüzlerce taşı kaldırdığını ancak nadir görülmesi nedeniyle başarısız olduğunu ifade etti.
ADA EKOSİSTEMİ İÇİN UMUT TEŞKİL EDİYOR
Barbados, Avrupa sömürgeciliği sonrası doğal ormanlarının yüzde 98’ini kaybetti. Bugün ada üzerinde yalnızca çok küçük ve izole orman habitatları kaldı. Yılanın, adanın kalan son doğal orman habitatlarından birinde bulunması, bu bölgelerin korunması gerektiğini bir kez daha ortaya koydu. Blades, “Bu habitat, Barbados için son derece kıymetli,” diyerek korunma çalışmalarının önemine dikkat çekti.
DNA ANALİZİYLE DOĞRULANDI
Keşfedilen yılan, inceleme için Batı Hint Adaları Üniversitesi’ne götürüldü. Mikroskop altında yapılan incelemelerde vücut boyunca uzanan karakteristik sırt çizgileri tespit edilerek türün Barbados ip yılanı olduğu doğrulandı. Yaklaşık bir ay sonra farklı bir ormanlık bölgede ikinci bir birey daha bulundu. Bu yeni bulgular, bilim insanlarının yılanın yaşam alanları ve davranışları hakkında daha fazla bilgi edinmesine olanak tanıyor.
NADİR VE DEĞERLİ BİR TÜR
Connor Blades, bu türün hâlâ varlığını sürdürüyor olmasının ekolojik açıdan büyük bir kazanım olduğunu belirtti. Yılanın, hem adanın hem de dünyanın biyolojik çeşitliliğine katkı sağlamaya devam ettiğini vurgulayan Blades, bu keşfin Barbados’ta doğal yaşamı koruma çalışmaları için yeni bir umut olduğunu söyledi.
