Ömer Muhtar kimdir? Olayı nedir?
Ömer Muhtar kimdir?
Ömer Muhtar, Libya’nın İtalyan sömürgeciliğine karşı verdiği bağımsızlık mücadelesinin en önemli liderlerinden biridir. 20. yüzyılın başlarında Libya’da İtalyan işgaline karşı yürütülen direnişin simge ismi olan Ömer Muhtar, kararlılığı ve inancı nedeniyle “Çöl Aslanı” olarak anılmıştır.
Ömer Muhtar’ın hayatı ve eğitimi
Ömer Muhtar, 1853 yılında Libya’nın Zawiyat Zanzur bölgesinde dünyaya geldi. Libya’daki en büyük Arap kabilelerinden biri olan Menife kabilesine mensup Gays ailesindendi. İlk eğitimini babasından aldı.
Daha sonra kardeşi Muhammed ile birlikte Senusiler’in Zenzur Zaviyesi Şeyhi Seyyid Hüseyin el-Garyani eş-Şemsi’nin yanına gönderildi. Burada dini ilimler alanında eğitim gördü ve Senusi tarikatı içerisinde yetişti.
Senusi tarikatı ve liderliği
Dini öğrenimini tamamladıktan sonra el-Kasr’daki Senusi tarikatının liderlerinden biri oldu. Senusi hareketi, Libya’da hem dini hem de siyasi anlamda etkili bir yapıya sahipti ve sömürgeciliğe karşı direnişte önemli bir rol oynuyordu.
İtalyan işgaline karşı direniş
1911 yılında İtalya’nın Libya’ya çıkarma yapması üzerine Ömer Muhtar, Osmanlı subayları ve Senusi Şeyhi Ahmed eş-Şerif es-Senusi öncülüğünde başlayan direniş hareketine gönüllü olarak katıldı.
Uşi Antlaşması (1912) ile Osmanlı Devleti’nin Libya üzerindeki hakimiyeti sona erdi. İtalyan yönetiminin Trablusgarp’taki milliyetçi gruplar ve Berka’daki Senusilerle uzlaşma girişimleri sonuçsuz kaldı.
1923’te başlayan büyük direniş
1922’de İtalya’da faşistlerin iktidara gelmesi ve Libya’yı tamamen sömürgeleştirme politikasının benimsenmesi üzerine Ömer Muhtar, 1923 yılında Berka bölgesinde yeni bir direniş hareketi başlattı.
Cebelü’l-Ahdar bölgesinde yaşayan aşiretlerden oluşturduğu gerilla birlikleriyle İtalyan askeri birliklerine karşı baskınlar düzenledi. Bedevi köylülerin desteğiyle direnişini yıllarca sürdürdü ve İtalyan ordusuna ağır kayıplar verdirdi.
Esir düşmesi ve idamı
Ömer Muhtar, 11 Eylül 1931 tarihinde yaşanan bir çatışmada yaralanarak İtalyan güçlerine esir düştü. İtalyan General Rodolfo Graziani başkanlığında kurulan savaş mahkemesinde yargılandı ve idama mahkûm edildi.
Ömer Muhtar, 1931 yılında Saluk’ta asılarak idam edildi.
