ABD Mahkemesi, Trump’ın ithal ürünlere getirdiği ek vergilerin yasal yetki sınırlarını aştığını belirterek bu tarifelerin uygulanmasını kalıcı olarak durdurdu. Kararda, Trump yönetiminin dayanak olarak gösterdiği Uluslararası Acil Ekonomik Güçler Yasası (IEEPA) kapsamında başkana verilen yetkinin, bu tür geniş kapsamlı tarifeler için yeterli olmadığı vurgulandı. Anayasa uyarınca vergi koyma ve ticareti düzenleme yetkisi yalnızca Kongre’ye ait olduğu hatırlatıldı.
ANAYASA'YI İHLAL ETTİĞİ ÖNE SÜRÜLDÜ
Karar, ABD Uluslararası Ticaret Mahkemesi tarafından alındı. Karara gerekçe olarak, bazı eyaletler ve özel şirketlerin açtığı davalarda Trump'ın tek taraflı gümrük tarifeleriyle Anayasa'yı ihlal ettiği öne sürüldü. Mahkeme bu şikâyetleri haklı bularak tarifelerin uygulanmasını hukuka aykırı buldu.
Beyaz Saray Sözcüsü Kush Desai, mahkeme kararını eleştiren bir açıklama yaptı. Desai, "Yabancı ülkelerin ABD’ye adil olmayan muamelesi, ticaret açıklarını derinleştirdi. Bu da sanayi tabanımızı zayıflatarak işçilerimizi olumsuz etkileyen bir ulusal acil durumu beraberinde getirdi. Mahkeme, bu gerçekleri dikkate almadı," ifadelerini kullandı.
PETROL FİYATLARI OLUMSUZ ETKİLENDİ
Mahkeme kararının ardından küresel piyasalarda olumlu bir hava oluştu. Özellikle Brent ham petrol fiyatı yüzde 1,2 artışla 65,68 dolara, ABD ham petrolü ise yüzde 1,3 artışla 62,62 dolara yükseldi. Bu artış, ticaret savaşlarının hafiflemesi beklentisinin enerji piyasalarına yansıması olarak yorumlandı.
Kararın ardından Asya borsalarında yükseliş gözlemlendi. Yatırımcılar, mahkemenin tarifelere karşı aldığı kararı olumlu değerlendirirken, ABD’li teknoloji şirketi Nvidia'nın güçlü kazanç raporu da borsaları destekledi.
NE OLMUŞTU?
Donald Trump, başkanlık döneminde, 2 Nisan tarihinde dünya genelindeki ülkelere karşı yüksek oranlı gümrük vergileri uygulamaya başlamıştı. Bu adımı, "ticaret açıklarını ulusal güvenlik sorunu" olarak tanımlayarak gerekçelendirmişti.
Başlangıçta yüzde 100’ün üzerinde uygulanan bazı tarifeler, Çin ile yapılan anlaşma sonrası karşılıklı olarak düşürüldü. Ancak Trump daha sonra Avrupa Birliği'ne de benzer şekilde yüzde 50 oranında vergi uygulanabileceğini belirtmiş ve 9 Temmuz tarihini işaret etmişti. AB tarafı ise bu açıklamaya karşılık olarak müzakere çağrısında bulunmuştu.
