Cumartesi günü sosyal medya hesabından “tüm NATO ülkelerine ve dünyaya” hitaben bir mektup yayımlayan Trump, Ukrayna savaşının devam etmesinde ittifak üyelerinin payı olduğunu öne sürdü. Ukrayna’da barış çabalarının başarısız olduğunu kabul eden Trump, Avrupalı müttefiklerinin daha sert adımlar atması gerektiğini belirtti.
Mektubunda “Ben Rusya’ya karşı daha büyük yaptırımlar uygulamaya hazırım” ifadesine yer veren Trump, bunun için öncelikle NATO ülkelerinin ortak hareket etmesi gerektiğini vurguladı.
PETROL ALIMLARINA SERT ELEŞTİRİ
Trump, NATO üyelerinin Rusya’dan enerji ithalatını sürdürmesini “şaşırtıcı ve kabul edilemez” sözleriyle eleştirdi. Bu durumun, ittifakın Moskova karşısındaki pazarlık gücünü zayıflattığını savunan Trump, “Hazır olduğunuzda ben de hazırım. Sadece ne zaman olacağını söyleyin” diyerek sorumluluğu Avrupalı başkentlere bıraktı.
Trump ayrıca, NATO’nun Çin’e yüzde 50 ila 100 arasında değişen gümrük tarifeleri uygulamasının “savaşı sona erdirmeye katkı sağlayacağını” dile getirdi. Çin’in Rusya üzerinde etkili bir güç olduğunu savunan Trump, ekonomik baskının bu etkileri kırabileceğini öne sürdü.
HEDEFTE TÜRKİYE Mİ VAR?
Trump’ın eleştirilerinin yöneldiği ülkeler arasında NATO üyesi Türkiye öne çıkıyor. 2023’ten itibaren Rusya’dan en fazla petrol ithal eden ülkeler arasında Türkiye ilk sıralarda bulunuyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bu ay Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Şanghay İşbirliği Örgütü Zirvesi’nde görüşmüş ve enerji işbirliğini “stratejik” olarak tanımlamıştı. Enerji ve Temiz Hava Araştırma Merkezi’nin (CREA) verilerine göre Türkiye, Rusya’dan ham petrol, kömür, doğalgaz ve LNG ithalatında önde gelen ülkeler arasında.
AB ülkeleri de Rusya’dan enerji almaya devam ediyor. Özellikle Macaristan ve Slovakya, tıpkı Türkiye gibi ithalatını sürdürüyor. Ağustos ayında AB, Rusya’dan en fazla sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) satın alan aktör oldu.
ABD HAZİNE BAKANI’NDAN DESTEK
Trump’ın çıkışına ABD Hazine Bakanı Scott Bessent de destek verdi. Bessent, sosyal medya paylaşımında Trump’a teşekkür ederek, “Putin’in savaş makinesini finanse eden gelirleri kaynağında kesen ortak bir çaba ile bu anlamsız ölümleri sona erdirmek için yeterli baskıyı oluşturabiliriz” ifadelerini kullandı.
NATO’DA GERİLİMİN YÜKSELDİĞİ DÖNEM
Trump’ın mektubu, NATO’nun doğu kanadında Rusya ile artan gerilimin ardından geldi. Geçtiğimiz hafta Polonya, hava sahasını ihlal ettiği gerekçesiyle Rus insansız hava araçlarını düşürmüş ve konuyu NATO ile Birleşmiş Milletler’e taşımıştı. Avrupa başkentleri bunu kasıtlı bir provokasyon olarak değerlendirirken, Trump “bir hata olabilir” yorumuyla farklı bir yaklaşım sergilemişti.
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise Rusya’nın Polonya hava sahasını ihlalini “tehlikeli ve kabul edilemez” olarak niteledi. Rubio, bunun kasıtlı olduğuna dair kanıtların ortaya çıkması halinde büyük bir tırmanışa yol açabileceği uyarısında bulundu.
