Türkiye'nin arabuluculuğunda düzenlenen toplantıya Rusya ve Ukrayna heyetlerinin yanı sıra ABD temsilcileri de katıldı. Görüşmelerin sona erdiği bilgisi ise Türkiye Dışişleri Bakanlığı tarafından kamuoyuyla paylaşıldı.
GÖRÜŞMEDE NELER KONUŞULDU?
Rus tarafını, Vladimir Putin’in danışmanı Vladimir Medinski, Dışişleri Bakan Yardımcısı Mihail Galuzin, GRU Başkanı İgor Kostyukov ve Savunma Bakan Yardımcısı Aleksandr Fomin temsil etti. Ukrayna tarafında ise Savunma Bakanı Rustem Umerov, Dışişleri Bakan Yardımcısı Sergiy Kyslytsya, SBU Başkan Yardımcısı Oleksandr Poklad ve Dış İstihbarat Servisi Başkan Yardımcısı Oleh Luhovskyi yer aldı.
Toplantının açılışında Dışişleri Bakanı Hakan Fidan bir konuşma yaptı. Fidan, “Barış yolunda ilerlemek için bu fırsatı değerlendirmek zorundayız” sözleriyle Türkiye’nin barış sürecindeki rolünü vurguladı.
KRİTİK ÖNEM TAŞIYOR
Görüşme, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın başlangıcından bu yana gerçekleşen en kapsamlı esir takası anlaşması ile sonuçlandı. Ukrayna Savunma Bakanı Rustem Umerov, 1000 savaş esirinin karşılıklı olarak takas edilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Bu açıklama, Rus heyetinin başkanı Medinski tarafından da doğrulandı.
Medinski, “Önümüzdeki günlerde 1000 kişiye 1000 kişilik büyük bir esir takası yapılacak. Müzakerelerde elde ettiğimiz sonuçlardan genel olarak memnunuz” dedi. Ayrıca görüşmelerde ateşkes konusunun da detaylı şekilde masaya yatırıldığı açıklandı.
TARAFLARIN TALEPLERİ NE YÖNDEYDİ?
Ukrayna cephesi, önceliğin şartsız ve kalıcı bir ateşkes olduğunu vurguladı. Devlet Başkanı Volodimir Zelenski, Arnavutluk’taki Avrupa Siyasi Topluluğu Zirvesi’nde yaptığı konuşmada, “Ateşkesi reddeden bir Rusya, barış istemeyen bir Rusya’dır” dedi.
Öte yandan, Ukrayna Dışişleri Bakanı Andrii Sybiha, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, “Her şeyden önce, koşulsuz, tam ve kalıcı en az 30 günlük bir ateşkes kararı alınmalı” ifadelerine yer verdi.
Ancak Ukraynalı diplomatik kaynaklar, Rusya’nın taleplerinin gerçekçi olmadığını, işgal etmediği Ukrayna topraklarından bile çekilme şartı sunduğunu öne sürdü. Reuters’a konuşan bir kaynak, bu taleplerin “barış çabalarının altını oyduğu” değerlendirmesinde bulundu.
ABD VE DİĞER BATILI ÜLKELER DE DAHİL OLDU
İstanbul’daki temaslara ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, Büyükelçi Tom Barrack ve Ukrayna Özel Temsilcisi Keith Kellogg katıldı. Ayrıca Ukrayna Devlet Başkanlığı Ofisi Başkanı Andriy Yermak da İstanbul'da bulunan heyette yer aldı.
ABD Dışişleri Bakanı Rubio, “Trump ve Putin arasında gerçekleşecek olası bir görüşme, bu krizin çözümü için tek şans olabilir” şeklinde konuştu.
Aynı zamanda Ukrayna heyeti, İngiltere, Fransa ve Almanya’dan üst düzey temsilcilerle de görüşmeler yaptı. Bu görüşmelerde Ukrayna’nın barış için diplomatik zemini genişletmeye çalıştığı belirtildi.
RUSYA'NIN TAVRI NE OLDU?
Putin doğrudan görüşmelere katılmadı ancak Kremlin, Rus heyetinin onun talimatıyla İstanbul’a gönderildiğini açıkladı. Bu durum, Moskova’nın müzakere sürecinde pazarlık alanı yaratmak istediği şeklinde yorumlandı.
Ayrıca, Rusya'nın ABD ve Türkiye'nin arabuluculuğu olmadan Ukrayna ile doğrudan görüşme talebinde bulunduğu iddia edildi. Ukraynalı bir diplomatik yetkili, bu isteğin Rusya’nın “süreci geciktirme çabası” olduğunu savundu.
NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, görüşmelere ilişkin yaptığı açıklamada, “Ukraynalıların masaya gelmesi çok iyi. Tüm baskı Putin’in üzerinde” yorumunu yaptı.
