TÜİK’in hesaplamalarına göre, Türkiye’de hanehalklarının yüzde 1,1’i en üst seviyede, yüzde 11’i üst seviyede, yüzde 16,4’ü üst altı seviyede, yüzde 19,7’si üst orta seviyede, yüzde 16,5’i alt orta seviyede, yüzde 18,6’sı alt seviyede, yüzde 16,7’si ise en alt seviyede konumlandı. Bu dağılım, toplumun büyük bir bölümünün orta ve alt gelir gruplarında toplandığını ortaya koydu.
Araştırmada, 2022, 2023 ve 2024 verileri değerlendirilerek referans yıl olarak 2023 kabul edildi. Böylelikle ilk kez il ve ilçe düzeyinde resmi SES istatistikleri kamuoyuyla paylaşılmış oldu.
ANKARA, İSTANBUL VE İZMİR’İN DURUMU
Büyükşehirlerdeki tablo da dikkat çekti. Ankara’da hanelerin yüzde 2,5’i en üst seviyede yer alırken, İstanbul’da bu oran yüzde 2,4, İzmir’de ise yüzde 1,2 olarak belirlendi. Üst sosyoekonomik gruplarda yer alan hanehalklarının toplam oranı ise İstanbul’da yüzde 28,6, Ankara’da yüzde 11,5, İzmir’de ise yüzde 6,7 oldu. Bu sonuç, yüksek sosyoekonomik statüye sahip hanelerin büyük ölçüde üç büyük şehirde yoğunlaştığını gösteriyor.
EN YÜKSEK SEVİYEDEKİ İLÇELER
İlçeler bazında yapılan değerlendirmede, en üst ve üst seviye gruplarındaki hanehalklarının en çok bulunduğu ilçeler Ankara’nın Çankaya (yüzde 4,1), İstanbul’un Kadıköy (yüzde 2,4) ve Ankara’nın Yenimahalle (yüzde 1,9) oldu. Ortalama SES skoruna göre ise Türkiye’nin en yüksek sosyoekonomik seviyeye sahip ilçesi Çankaya olurken, onu Kadıköy, Beşiktaş, Etimesgut, Nilüfer, Bakırköy ve Güzelbahçe takip etti.
EN DÜŞÜK SEVİYEDEKİ İLÇELER
Raporda sosyoekonomik açıdan en düşük skora sahip ilçeler de açıklandı. Buna göre Giresun’un Çamoluk, Konya’nın Derebucak, Sivas’ın Doğanşar, Kayseri’nin Felahiye, Sinop’un Dikmen, Kastamonu’nun Pınarbaşı ve Çankırı’nın Bayramören ilçeleri en düşük seviyede yer aldı.
TÜRKİYE’NİN SOSYOEKONOMİK FOTOĞRAFI
TÜİK’in çalışması, Türkiye’de sosyoekonomik dengenin bölgesel farklılıklarını ortaya koydu. Özellikle eğitim, gelir ve meslek gibi kriterlerde öne çıkan büyükşehir ilçeleri üst sıralarda yer alırken, küçük ve kırsal ilçeler alt seviyelerde kaldı.
