Kimi yorumculara göre, bu hareketler kişinin Tanrı’ya olan ruhsal bağlılığını ve coşkusunu ifade ederken, bazılarına göre konsantrasyonu artıran bir meditasyon tekniği olarak değerlendirilir. Bu geleneksel davranışların kökenleri ve sembolik anlamları zamanla dini ve kültürel bir özellik haline gelmiş, Yahudi inancının dikkat çeken unsurlarından biri olmuştur.
YAHUDİLİKTEKİ İBADETLER
Yahudilikte günümüzde sabah (şaharit), ikindi (minha) ve akşam (maariv veya arvit) olmak üzere günde üç vakit ibadet vardır.Bu ibadetler bir kısmı ferdi, bir kısmı en az on erkekten oluşan cemaat (minyan) eşliğinde İbranice okunan belli dualar halinde icra edilmektedir.
Karailerde ise cemaatle ibadet için gerekli minimum sayı üçtür. Geleneksel biçimiyle sadece erkeklerin iştirakiyle gerçekleşen Yahudi ibadetinde ayakta durmak, oturmak, Kudüs’e yönelerek ayakta dualar okumak ve hafif rüku şekli mevcuttur. Ayrıca bazı ibadetler esnasında ibadet şalı örtme, alın veya kol bağı takma gibi ritüeller de vardır.
YAHUDİLER İBADET EDERKEN NEDEN ZIPLAR?
Yahudilerin ibadet sırasında "zıplama" olarak algılanabilecek hareketleri, aslında dua ve ibadet sırasında yaptıkları ritmik sallanma ya da hareketlenmeden kaynaklanır. Bu davranışın kökeni ve anlamı birkaç farklı şekilde açıklanır:
Dualar esnasında konsantrasyonu artırmak
Yahudi ibadetinde Tanrı'ya derin bir bağlanma ve konsantrasyon esastır. Sallanma hareketi, kişinin dikkatini dualara odaklamasına ve zihnini dağıtmamasına yardımcı olabilir. Bu, bir tür meditasyon ritmi oluşturur.
Ruhun hareketi ve coşku
Kabbalistik ve mistik Yahudi öğretilerine göre, insanın ruhu bir "ışık kıvılcımı" gibidir ve Tanrı'ya ulaşmak için çaba gösterir. Sallanma hareketi, bu ruhsal coşkunun fiziksel bir yansıması olarak görülür. Bu, bir mum alevinin sürekli hareketine benzetilir.
Geleneksel ve tarihsel bir alışkanlık
Orta Çağ'da Yahudiler, genellikle küçük sinagoglarda veya ibadet yerlerinde bir arada dua ederdi. Yer sıkıntısı nedeniyle, sabit durmak yerine ileri geri sallanarak kendilerine alan yaratırlardı. Bu alışkanlık, zamanla bir ibadet geleneği haline geldi.
Metinle etkileşim
Yahudi ibadetlerinde dualar yüksek sesle okunur ve metinle güçlü bir bağ kurulur. Sallanma, metinle fiziksel ve duygusal bir etkileşim sağlayarak kişinin ibadeti daha yoğun yaşamasına olanak tanır.
Tevrat'ta ima edilen hareket
Bazı yorumlara göre, Tevrat’ın öğretilerini çalışırken ya da ibadet sırasında hareket etmek, kişinin Tanrı’yla olan bağını güçlendirdiğini gösterir. "Tüm kemiklerimle Sana şükrederim" (Mezmurlar 35:10) ayeti, kişinin tüm bedeniyle dua etmesi gerektiğini ima eder.
Bu sallanma veya ritmik hareketler bireysel tercihlere bağlıdır ve Yahudi ibadeti için bir zorunluluk değildir. Ancak, tarihsel ve kültürel olarak bu davranış Yahudi toplulukları içinde yaygın bir şekilde görülür.
