Avustralya’daki Western Australia Üniversitesi’nden Prof. Gilles E. Gignac liderliğinde yürütülen yeni bir araştırma, insan beyninin en yüksek işlevselliğe genç yaşlarda değil, 55 ila 60 yaş arasında ulaştığını ortaya koydu.
ZİRVE NOKTASI: 55–60 YAŞ ARALIĞI
Intelligence dergisinde yayımlanan çalışmada, bilim insanları zihinsel kapasitenin yalnızca hafıza veya işlem hızıyla sınırlı olmadığını vurguluyor. Mantıksal düşünme, bilgi birikimi, dikkat, karar verme ve duygusal denge gibi 16 farklı psikolojik boyut incelendi. Bulgulara göre, tüm bu bileşenlerin ortalaması alındığında insan zihni 55 ile 60 yaş arasında en yüksek genel performansa ulaşıyor.
YAŞLA BİRLİKTE GELİŞEN YETENEKLER
Araştırma, bazı bilişsel işlevlerin yaş ilerledikçe azaldığını kabul ederken, başka becerilerin ise yaşla birlikte güçlendiğini ortaya koyuyor. Örneğin, vicdanlılık düzeyi 65 yaş civarında en yüksek seviyeye çıkarken, duygusal denge 75 yaşına kadar gelişmeye devam ediyor. Ayrıca, ahlaki muhakeme yeteneği ve bilişsel önyargılara karşı direnç de ileri yaşlarda güçleniyor.
Deneyim ve yaşam bilgeliği, özellikle karar verme süreçlerinde avantaj sağlıyor. Araştırmacılar, bu durumun neden birçok siyasetçi, yönetici ve liderin kariyerinde 50’li yaşlarda zirveye ulaştığını da açıklayabileceğini belirtiyor.
LİDERLİK VE KARAR VERMEDE DENGE DÖNEMİ
Prof. Gignac, çalışmada elde edilen verilerin orta yaşın “gerileme dönemi” değil, zihinsel olgunluğun en yüksek olduğu bir “zirve” dönemi olduğunu gösterdiğini ifade etti. Gignac’a göre, yaş ilerledikçe bazı bilişsel hızlar yavaşlasa da, artan deneyim, duygusal denge ve ahlaki muhakeme bu kayıpları telafi ediyor.
YAŞ TEMELLİ ÖNYARGILAR SORGULANIYOR
Araştırma, toplumdaki “genç beyin daha üretkendir” algısını da sorguluyor. Bilim insanları, bireysel farklılıkların yaş faktöründen daha belirleyici olduğuna dikkat çekiyor. Bazı kişilerde hafıza veya işlem hızında düşüş görülse de, diğerlerinde bu beceriler uzun yıllar boyunca korunabiliyor.
Prof. Gignac sonuçları şu sözlerle özetliyor:
“Orta yaş bir düşüş değil, zihinsel dengenin ve yaşam bilgeliğinin birleştiği bir doruk noktasıdır. Toplumun bu dönemi bir gerileme olarak değil, insan beyninin en güçlü olduğu çağ olarak görmesi gerekiyor.”
