32 yıl önce, Pir Sultan Abdal Şenlikleri için Sivas’a giden pek çok yazar, ozan, şair ve sanatçı, kaldıkları Madımak Oteli’nde hedef alınarak yakılarak katledildi. Katliamda 33 aydın, 2 otel görevlisi ve 2 saldırgan olmak üzere toplam 37 kişi hayatını kaybetti. . Vatandaşlar ise 2 Temmuz 1993'te ne oldu? Madımak oteli neden yandı? Kim yaktı? Ölenlerin isimleri gibi araştırmalar yapıyor. Detaylar haberimizde..
2 Temmuz 1993’te Ne Oldu? Sivas Katliamı’nın Karanlık Günü
2 Temmuz 1993 tarihi, Türkiye yakın tarihinde kara bir leke olarak hafızalara kazındı. Sivas’ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri için kente gelen yazarlar, sanatçılar ve aydınlar, kaldıkları Madımak Oteli'nde hedef alındı. O gün yaşananlar, “Sivas Katliamı” olarak anılacak ve toplumsal bellekte derin bir yara olarak yer edecekti.
Madımak Oteli Neden Yandı?
Etkinliklerin ikinci günü olan 2 Temmuz’da, Cuma namazı çıkışında toplanan binlerce kişilik bir kalabalık, Madımak Oteli’nin önünde toplanarak sloganlar attı. Kalabalık içerisinde “Sivas laiklere mezar olacak”, “Şeriat isteriz” gibi sloganlar öne çıktı. Bu gösteriler kısa sürede şiddete dönüştü.
Önce etkinliklerin yapıldığı kültür merkezine yürüyen kalabalık, ardından otelin önüne gelerek Madımak Oteli’ni taşladı, camlarını kırdı, ardından oteli ateşe verdi. Yangın kısa sürede tüm binayı sardı. İçeride mahsur kalan 35 kişi, yoğun dumandan ve alevlerden dolayı hayatını kaybetti.
Madımak Otelini Kim Yaktı? Sorumlular Kimdi?
Yangın sırasında otelin etrafını saran kalabalığın içinde provokatif çağrılar dikkat çekti. Görgü tanıkları ve kamera kayıtları, bazı kişilerin oteli ateşe vermeye doğrudan katıldığını ortaya koydu. Dönemin güvenlik raporlarına göre, güvenlik güçleri olayları kontrol altına almakta yetersiz kaldı; olay yerine gönderilen takviye ekipler zamanında ulaşmadı veya etkisiz kaldı.
Olay sonrası açılan Sivas Davası’nda, saldırıya katılan çok sayıda kişi hakkında “anayasal düzeni değiştirmeye teşebbüs” ve “kasten adam öldürme” suçlamalarıyla davalar açıldı. Bazı sanıklar ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası aldı, bazıları ise yıllar sonra yakalandı ya da firar etti.
Madımak Katliamı’nda Hayatını Kaybedenlerin İsimleri
2 Temmuz 1993’te Madımak Oteli’nde hayatını kaybeden 37 kişinin isimleri şunlardır:
Hayatını kaybeden 33 aydın, sanatçı ve şair:
-
Asım Bezirci
-
Behçet Aysan
-
Metin Altıok
-
Hasret Gültekin
-
Nesimi Çimen
-
Uğur Kaynar
-
Serkan Doğan
-
Yeşim Özkan
-
Koray Kaya (12 yaşında)
-
Handan Metin
-
Belkıs Çakır
-
Muammer Çiçek
-
Asaf Koçak
-
Ahmet Özyurt
-
Mehmet Z. Doğan
-
Erdal Ayrancı
-
Muhlis Akarsu
-
Edibe Sulari
-
Menekşe Kaya
-
Hürriyet Alpavut
-
Gülsüm Karababa
-
Gülender Akça
-
İnci Türk
-
Carina Cuanna (Hollandalı akademisyen)
-
Sait Metin
-
Sehergül Ateş
-
Nurcan Gül
-
Gülşen Karaca
-
Leyla Şahin
-
Sultan Selçuk
-
Yasemin Sivri
-
Serpil Canik
-
Muhibe Akarsu
Hayatını kaybeden otel çalışanları:
-
Ahmet Alan
-
Melike Göl
Hayatını kaybeden saldırganlar:
-
Mehmet Namlı
-
Ahmet Turan Kılıç (olay sırasında değil, yıllar sonra vefat etti ancak hüküm giymişti)
Madımak Katliamı’nın Etkileri ve Hafızadaki Yeri
Madımak Katliamı, yalnızca bir şiddet olayı değil, kültürel kimliklere ve ifade özgürlüğüne yönelik bir saldırı olarak da hafızalarda yer aldı. Katliamın ardından dönemin hükümetinin açıklamaları ve müdahaledeki eksiklikler, kamuoyunda uzun yıllar boyunca tartışıldı. Dönemin Başbakanı Tansu Çiller'in “Çok şükür otel dışındaki halkımıza bir şey olmadı” sözü, toplumsal hafızada yer eden eleştirilen açıklamalardan biri oldu.
Olaydan yıllar sonra Madımak Oteli, Bilim ve Kültür Merkezi’ne dönüştürüldü; ancak ailelerin büyük bir bölümü buranın “utanç müzesi” yapılmasını talep etmeye devam ediyor.