Anayasa Mahkemesi, bireysel başvuru süreçlerinde teknolojik dönüşümü hayata geçiriyor. Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, 1 Ekim 2025 itibarıyla bireysel başvuruların elektronik ortamda, UYAP Avukat Portalı üzerinden yapılabileceğini açıkladı.
Bu açıklama, Anayasa Mahkemesine bireysel başvurunun 13’üncü yıl dönümü kapsamında “Anayasa Mahkemesinin İptal Kararlarının Geriye Yürümezliği Kuralının Bireysel Başvuruya Etkisi” temalı sempozyumda yapıldı. Anayasa Mahkemesinde düzenlenen sempozyuma Yargıtay Başkanı Ömer Kerkez, Danıştay Başkanı Zeki Yiğit, Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Muhsin Şentürk, Yüksek Seçim Kurulu Başkanı Ahmet Yener ve çok sayıda davetli katıldı.
Sempozyumun açılış konuşmasını yapan Anayasa Mahkemesi Başkanı Kadir Özkaya, “Bir insan uzun ömürlü olmak isterse adaletli olsun. Bu durum, devletler için de geçerlidir. Adaletli olmak ömrü uzatır” sözleriyle konuşmasına başladı. Özkaya, bireysel başvuru hakkının anayasal düzenin korunmasında vatandaşları aktif özne hâline getirdiğini vurguladı.
Özkaya, Türkiye’nin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’ne 1954 yılında taraf olduğunu, 1987’de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne bireysel başvuru hakkını kabul ettiğini ve 2010 yılında yapılan anayasa değişikliğiyle Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yolunun açıldığını hatırlattı. “Bireysel başvuru, bireylerin kamu gücüne karşı korunmasını sağlamakla kalmamış, hukuk devleti ve demokrasi ilkelerinin pekişmesine de hizmet etmiştir” dedi.
13 YILDA 700 BİN BAŞVURU
Başkan Özkaya, Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru sisteminin 13 yılda yaklaşık 700 bin başvuru aldığına dikkat çekti. 2024 yılında 70 bin başvurunun 67 bininin sonuçlandırıldığını, 5 bin 551 ihlal kararı verildiğini aktaran Özkaya, 2025 yılı itibarıyla yaklaşık 50 bin başvuruya karşılık 40 bin civarında başvurunun sonuçlandırıldığını belirtti. Bu verilerin bireysel başvurunun Türk hukuk sisteminde merkezi bir konuma ulaştığını ve toplumsal adaletin sağlanmasında kritik rol oynadığını gösterdiğini söyledi.
UYAP ÜZERİNDEN BAŞVURULAR ALINACAK
Başkan Özkaya, bireysel başvuruların başlangıçta yalnızca fiziki ortamda yapılabildiğini, ancak teknolojik dönüşümün çağdaş hukuk sistemleri için kaçınılmaz bir gereklilik olduğunu vurguladı. Özkaya, “1 Ekim 2025 tarihi itibarıyla bireysel başvuruların elektronik ortamda, UYAP Avukat Portalı üzerinden de yapılabilmesinin mümkün hâle geldiğini müjdelemek istiyorum. Artık avukatlarımız başvurularını UYAP üzerinden gerçekleştirebilecek. Bu yenilik, erişilebilirliği artıracak ve başvuru süreçlerinin daha hızlı, etkin ve şeffaf şekilde yürütülmesini sağlayacaktır” ifadelerini kullandı.
Özkaya, dijital başvuru imkânının bireysel başvurunun toplumsal işlevini güçlendireceğini ve hak arama yollarının teknolojik imkânlarla uyumlu hâle gelmesini sağlayacağını dile getirdi.
