Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı GİB tarafından yürütülen vergi kaçakçılığına karşı ihbar mekanizması, son yıllarda ciddi boyutlara ulaşan ikramiyelerle dikkat çekiyor. 2024 yılı içinde vergi kaçırdığı tespit edilen kişi veya kurumları ihbar eden 160 kişiye toplamda 22,3 milyon TL ödeme yapıldı. Bu miktar, bir önceki yıla göre yüzde 51 oranında bir artışı ifade ediyor.

YILLARA GÖRE ARTIŞ DİKKAT ÇEKİYOR

İhbar sistemine yapılan ödemenin yıllar içindeki artışı ise dikkat çekici bir tablo ortaya koyuyor. 2018 yılından bu yana geçen yedi yıllık süreçte toplam ödeme miktarı 92 milyon TL’yi aştı. Yıllara göre ödenen ikramiyeler şu şekilde sıralanıyor:

Özellikle son iki yılda yaşanan büyük artış, bazı bireylerin bu sistemi kazanç elde etme yöntemi olarak görmeye başladığı yönünde değerlendirmelere yol açtı.

SAYIŞTAY’DAN ELEŞTİRİ: SİSTEM KÖTÜYE KULLANILIYOR

Sayıştay, bu gelişmelerin ardından sistemin bazı zafiyetler içerdiğine dikkat çekti. Ocak 2024’te yayımlanan değerlendirme raporunda, aynı kişinin birden fazla kez ikramiye aldığına ve hatta kapanmış şirketlerin bile ihbar edildiğine dair bulgular paylaşıldı. Sayıştay, bu durumu “Muhbirliğin bir meslek haline gelmesine zemin hazırlanıyor” sözleriyle eleştirdi.

Ihbar

GELİR KAPISI HALİNE Mİ GELDİ?

Bu sistemin amacının kayıt dışı ekonomiyle mücadele olduğu bilinirken, bazı bireylerin bunu sürekli gelir sağlayan bir yöntem haline getirdiği öne sürülüyor. Vergi kaçıranları ihbar ederek devlet tarafından ödüllendirilen bu kişiler arasında defalarca ödeme alanların bulunduğu belirtildi. Bu da sistemin etik sınırlar içinde kalıp kalmadığına dair yeni soruları gündeme taşıdı.

TOPLUMSAL GÜVENİ TEHDİT EDER Mİ?

İhbar sisteminin suistimal edilmesi, toplumsal huzur ve güven açısından da bazı endişeleri beraberinde getiriyor. Uzmanlar, “Herhangi bir kişiyi ya da kurumu gelir umuduyla ihbar etmek yaygınlaşırsa, bu durum insanlar arasındaki güven ilişkisini zedeleyebilir” uyarısında bulunuyor.

YENİ DÜZENLEMELER GELECEK Mİ?

Gelir İdaresi’nin mevcut uygulamayı daha adil ve şeffaf hale getirmek için ne tür önlemler alacağı ise merakla bekleniyor. Hem gerçek ihbarların değerlendirilmesi hem de sistemin kötüye kullanılmasının önlenmesi için yasal düzenlemelere gidilmesi gündeme gelebilir.

Kaynak: Haber Merkezi