Stoltenberg, 2015’te yaşanan Rus uçağının düşürülmesi hadisesine değinerek, NATO’nun askeri makamlarının uçağın Türk hava sahasına girdiğini teyit ettiğini ve bu duruma ilişkin tepkilerini kamuoyuna duyurmak zorunda olduklarını belirtti. Eski Genel Sekreter, göreve başlamasının üzerinden yalnızca bir yıl geçmişken, NATO’da işlerin büyük kısmının siyasi bir denge oyunu olduğunu fark ettiğini ifade etti.
“İSTANBUL TARİHİ BİR KAVŞAK NİTELİĞİNDE”
Stoltenberg, Türkiye’ye resmi ziyarette bulunmak ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’la görüşmek üzere 2019’da İstanbul’a geldiğini anlatırken, şehri “Doğu ile Batı arasında, ruhani ve dünyevi arasında, Hristiyanlık ve İslam arasında tarihi bir kavşak” olarak nitelendirdi. Görüşme sırasında Boğaz’ın Anadolu yakasını seyrederken, hizmete açılan Çamlıca Camisi’ni de ziyaret eden Stoltenberg, caminin Erdoğan için “İslam’ın önemini simgelediğini” yazdı.
Eski Genel Sekreter, Erdoğan ile tanışıklığının Norveç Başbakanı olduğu döneme dayandığını, 2012’de Ankara’ya yaptığı resmi ziyarette eşiyle birlikte Erdoğan’ın evinde ağırlandığını ve çay eşliğinde hoş bir öğleden sonra geçirdiklerini aktardı. Stoltenberg, Erdoğan’ın konulara derinlemesine hakim, kararlı ve bilgili bir lider olduğunu vurguladı.
BARIŞ PINARI HAREKATI VE YPG’YE KARŞI DURUŞ
Stoltenberg, Erdoğan’ın 2019’daki Barış Pınarı Harekatı öncesinde Suriye’nin kuzeyinde güvenli bir bölge oluşturma hedefini her defasında dile getirdiğini, ancak NATO ve ABD’nin Suriye’nin toprak bütünlüğünü ihlal etme konusunda onay vermeyeceğini hatırlatmak zorunda kaldığını belirtti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tek başına hareket etmeye karar verdiğini ve ABD Başkanı Donald Trump’a operasyon kararını bildirdiğini aktaran Stoltenberg, Erdoğan’ın söylemini şöyle aktardı: “Türk operasyonu zorunluydu. YPG bir terör örgütüdür. Siz de bunu daha önce kabul etmiştiniz. Neden fikrinizi değiştirdiniz?” Stoltenberg, Erdoğan’ın Batı’ya yönelik eleştirisini de şöyle paylaştı: “Ona göre, Batı yine aynı korkunç hataları yapıyordu.”
TÜRKİYE’NİN TERÖRDEN ETKİLENMESİ
Stoltenberg, Erdoğan’ın Türkiye’de yaşanan terör saldırılarından ve hayatını kaybedenlerden detaylı şekilde bahsettiğini belirtti. Türkiye’nin NATO ülkeleri arasında en çok terörden etkilenenlerden biri olduğunu vurguladı. Ayrıca, ABD ve diğer NATO ülkelerinin uzun süre PKK ve YPG’yi aynı örgütün kolları olarak değerlendirdiğini, fakat bu grupların terörist olarak silahlandırılmasının artık meşru olmadığını kaydetti.
“NEŞEYLE MISIRLARIMIZI YEDİK”
Eski Genel Sekreter, Erdoğan ile geleneksel bardaklarda çay içtikleri bir anıyı paylaştı: Erdoğan, “Mısır sever misiniz? Tam da mısır sezonundayız” dedi ve Stoltenberg’in “Severim” yanıtı üzerine, “O halde mısır yiyeceğiz” diyerek görevliye işaret etti. Birkaç dakika içinde önlerine altın sarısı mısır koçanları getirildi ve 8-10 kişi neşeyle mısırlarını yedi. Ayrıca kavrulmuş kestaneler de ikram edildi.
ULUSLARARASI HUKUK VE MEŞRU MÜDAFAA
Stoltenberg, Erdoğan’ın ABD’nin Suriye’de bulunmak için yasal bir dayanağı varsa, Türkiye’nin de aynı hakka sahip olması gerektiğini vurguladığını aktardı. Erdoğan, Türkiye’deki terör saldırıları nedeniyle binlerce vatandaşın hayatını kaybettiğini hatırlatarak, meşru müdafaa kapsamında hareket ettiklerini savundu. Stoltenberg, “Bir kez daha Erdoğan haklıydı” değerlendirmesinde bulundu.
