Milyonlarca sigortalının yakından takip ettiği emekli maaşı hesaplamalarında, sanılanın aksine tek bir dönem esas alınmıyor.
Milyonlarca sigortalının yakından takip ettiği emekli maaşı hesaplamalarında, sanılanın aksine tek bir dönem esas alınmıyor. Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), emekli aylığını hesaplarken sigortalılık süresini üç ayrı dönem üzerinden değerlendiriyor. Bu dönemlerde uygulanan farklı katsayılar, bağlanacak maaşın miktarında doğrudan etkili oluyor.
EMEKLİ MAAŞI ÜÇ FARKLI DÖNEME GÖRE HESAPLANIYOR
SGK, emekli maaşı hesabında şu üç dönemi esas alıyor:
9 Eylül 1999 öncesi çalışmalar
1999–2008 arası primler
2008 sonrası yatırılan primler
Her dönem için farklı aylık bağlama oranı (ABO) ve güncelleme katsayıları uygulanıyor. Bu üç döneme ait tutarlar ayrı ayrı hesaplandıktan sonra birleştirilerek nihai emekli aylığı belirleniyor.
EMEKLİ MAAŞI HESAPLAMASINDA HANGİ FAKTÖRLER ETKİLİ?
Emekli maaşı hesaplanırken şu unsurlar dikkate alınıyor:
Prime esas kazanç (brüt maaş)
Aylık bağlama oranı (ABO)
Bir önceki yılın enflasyon oranı
Bir önceki yılın büyüme oranının yüzde 30’u
Ocak ve temmuz aylarında yapılan maaş artışları
Özellikle 1999 öncesi dönem, daha yüksek ABO uygulanması nedeniyle emekli maaşına en fazla katkı sağlayan dönem olarak öne çıkıyor.
Maaş bağlama sürecinde kullanılan güncelleme katsayısı, emeklilik dilekçesinin verildiği yıla göre değişiyor. Örneğin 2024 yılında emekli olanların maaşları, 2025 yılında emekli olanlara kıyasla yaklaşık yüzde 30 daha yüksek hesaplandı.
Uzmanlara göre enflasyonun düşüş eğiliminde olması nedeniyle benzer bir farkın 2025 ve 2026 yılları arasında da yaşanması bekleniyor.
GÜNCELLEME KATSAYISI NASIL HESAPLANIYOR?
Güncelleme katsayısı şu formüle göre belirleniyor:
Bir önceki yılın enflasyonu + bir önceki yılın büyümesinin %30’u / 100 + 1
2025 yılı için yapılan tahmini hesaplama şöyle:
Enflasyon: %44,38
Büyüme: %3,2
Güncelleme katsayısı: 1,4534
2026 yılı için Orta Vadeli Program (OVP) varsayımlarına göre katsayının 1,2970 seviyesinde olması bekleniyor.
2026’DA EMEKLİ OLANIN MAAŞI NASIL HESAPLANACAK?
Örnek bir hesaplamaya göre:
ABO ile hesaplanan kök maaş: 20.000 TL
2025 güncellemesi sonrası: 25.940 TL
2026 yılı tahmini zamla birlikte: 29.312 TL
Bu hesaplama, emeklilik başvurusunun birkaç ay gecikmesinin bile maaşta ciddi farklar yaratabileceğini gösteriyor.
EMEKLİ MAAŞI NASIL ARTIRILIR?
Uzmanlara göre daha yüksek emekli maaşı alabilmek için şu adımlar öne çıkıyor:
Prime esas kazancın (brüt maaşın) yüksek bildirilmesi
1999 öncesi prim günlerinin artırılması
SGK’ye eksiksiz ve doğru bildirim yapılması
Borçlanmaların mümkünse yüksek tutardan gerçekleştirilmesi
Emeklilik dilekçesi öncesi enflasyon ve büyüme verilerinin dikkatle takip edilmesi
