Prim gününü tamamlamadan emekli olmak yasal olarak mümkün değil. Peki, eksik prim günleri olanlar ne yapabilir? SGK uzmanı Özgür Erdursun, bu konuda merak edilen tüm başlıkları adım adım açıkladı.
Sigortalılık süresi ve yaş şartı kadar, prim günü de emeklilik hakkını doğrudan etkileyen unsurlar arasında yer alıyor.
İlk sigorta giriş tarihi, hangi koşullarda emekli olunacağını belirlerken; prim günü eksik olan kişiler, bu eksikliği tamamlamadan emekli olamıyor. Ancak yasal düzenlemeler, eksik günlerin tamamlanması için farklı yöntemler sunuyor.
8 Eylül 1999 tarihinden önce sigortalı olan EYT kapsamındaki kişiler için yaş şartı aranmıyor. Ancak emeklilik için 5000 ile 5975 gün arasında değişen prim ödeme zorunluluğu bulunuyor.
Bu koşulu sağlayamayanlar için ikinci bir seçenek de var: Kadınlar 58, erkekler 60 yaşını doldurmuşsa, 3600 prim günüyle emeklilik mümkün olabiliyor.
Bağ-Kur statüsünde olan vatandaşlar için prim günü şartı SSK’ya göre daha yüksek. Kadınlar için 7200, erkekler için ise 9000 gün prim ödemesi gerekiyor.
Alternatif olarak kadınlar 56, erkekler 58 yaşında, en az 5400 gün primle emekli olabiliyor.
9 Eylül 1999 ile 30 Nisan 2008 tarihleri arasında sigortalı olan kişiler için SSK kapsamında, kadınlar ve erkekler 7000 gün prim ile sırasıyla 58 ve 60 yaşında emekli olabiliyor. Ayrıca, 4500 prim günü ve 25 yıllık sigortalılık süresiyle de emeklilik hakkı bulunuyor.
Bu dönemde Bağ-Kur’lu olanlar ise yine 9000 günle emekli olabilirken, kadınlar 60, erkekler ise 62 yaşında ve 5400 gün primle ikinci bir alternatiften yararlanabiliyor.
Eksik prim günü olanlar için en etkili yöntemlerden biri borçlanma hakkı. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 41. maddesi, doğum, askerlik, yurtdışında çalışma gibi nedenlerle prim günü eksik kalanlara bu günleri toplu para ödeyerek tamamlama imkânı sunuyor.
2025 yılı itibarıyla borçlanma ücretleri:
Yurt içi borçlanma: Günlük 277,39 TL ile 2.080,43 TL arasında
Yurt dışı borçlanma: Günlük 390,08 TL ile 2.925,60 TL arasında değişiyor
Bağ-Kur’lu olup geçmiş dönemde primlerini ödemeyenler, bu günleri “ihya” yöntemiyle yeniden canlandırabiliyor. 2025 yılı itibarıyla ihya kapsamındaki günlük ödeme tutarı 299,06 TL ile 2.242,95 TL arasında.
Eksik günleri tamamlamanın bir diğer yolu da isteğe bağlı sigorta. Ancak burada önemli bir detay var: 1 Ekim 2008 sonrası yapılan isteğe bağlı ödemeler yalnızca Bağ-Kur (4/B) statüsünde değerlendiriliyor.
2008 öncesi memuriyeti olanlar ise, görevden ayrıldıktan sonraki 6 ay içinde başvurarak Emekli Sandığı’na (4/C) tabi olarak ödeme yapabiliyor.
İsteğe bağlı sigortada 2025 yılı itibarıyla aylık en düşük prim tutarı 8.321,76 TL. Dileyenler bunun 7,5 katına kadar ödeme yapabiliyor; yani aylık 62.413,20 TL’ye kadar prim ödenebiliyor.
Emeklilik statüsü, son 2520 gün içerisinde hangi sigorta kolundan daha fazla prim ödendiğine göre belirleniyor.
Bu dönemde SSK, Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı’ndan hangisine daha fazla ödeme yapılmışsa, emeklilik o statüye göre gerçekleşiyor.
Eğer son 1260 gün ve üzeri süre isteğe bağlı Bağ-Kur kapsamında geçtiyse, kişi doğrudan Bağ-Kur’dan emekli olur.
Ayrıca şirket ortakları ya da kendi adına işyeri bulunanlar da otomatik olarak Bağ-Kur’lu sayılır. Ancak Anonim Şirket ortakları, yönetim kurulu üyesi olmadıkları sürece, şirketlerinde SSK’lı olarak çalışabiliyor.
Sosyal Güvenlik Kurumu, fiilen çalışmadan yapılan sigorta bildirimlerini “sahte sigortalılık” olarak değerlendiriyor.
Tespiti halinde, emeklilik işlemleri iptal ediliyor ve ödenen primler geçersiz sayılabiliyor. Bu nedenle sigorta girişlerinin mutlaka gerçek bir çalışma ilişkisine dayanması gerekiyor.
