Yeşilçam'ın usta oyuncularından Kadir İnanır'ın hastaneye kaldırılmasıyla bir kez daha gündeme gelen "beyne pıhtı atması" rahatsızlığı, risk grubundaki pek çok kişiyi tehdit ediyor. Halk arasında "inme" olarak da bilinen bu rahatsızlık nedeniyle kişi felç olabiliyor ya da daha da kötüsü hayatını kaybedebiliyor. Peki inme ya da beyne pıhtı atması nedir? İnme nasıl anlaşılır, kimler risk grubundadır? Beyne pıhtı atması nasıl tedavi edilir?
HABERİN DEVAM İÇİN TIKLAYINIZ
Vücudun herhangi bir yerinde bulunan kan pıhtısının kan dolaşımı yoluyla ilerleyerek beyine ulaşması ve beyin damarlarında tıkanıklığa yol açması inme ya da beyne pıhtı atması olarak tanımlanır. Beyinde gelişen herhangi bir damar tıkanıklığı vücudun farklı bölgelerine etki edebilir.
Pıhtı, beyin damarlarında tıkanıklık oluşturabilir ya da kanayarak beyin kanamasına yol açabilir. Bu nedenle beyin yeterince oksijen alamaz ve beslenemez. Hasta inme geçirir. İnmenin en önemli sonucu ise felçtir.
Beyne pıhtı atmaları sıklıkla kalp ve boyun damarlarından kaynaklanır. Kalp hastalıkları, beyne pıhtı atmasında önemli bir risk faktörüdür. İleri yaş, aşırı kilo, diyabet, yüksek kolesterol, sigara ve alkol kullanımı, bilinçsiz ilaç kullanımı, genetik yatkınlık gibi birçok neden beyne pıhtı atması riskini artırır. Beyne pıhtı atması erkeklerde daha sık görülür.
Müdahale için ilk 4-5 saat hayatı önem taşır.
Şiddetli baş ağrısı, kol ve bacak gibi uzuvlarda hissizlik-işlev zayıflığı, bilinç bulanıklığı, inme olduğuna dair önemli belirtilerdir.
Beyne pıhtı attığında ayrıca vücutta denge kaybı, uyku hali gözlemlenebilir. Görmede ve konuşmada zorlanmalar, yüzde mimik kaybı gibi belirtiler de bulunabilir. Özellikle vücutta güçsüzlük ve yüzde tek taraflı mimik kaybı, pıhtı ihtimalini güçlendirir.
Eğer bu belirtiler varsa, vakit kaybetmeden en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir. Hekim, hastanın kan basıncının anlaşılması için çeşitli ölçümler yapar. Bilgisayarlı tomografi veya manyetik rezonans görüntüleme teknikleri ile gerekli incelemeler yapılır.
Hekim tarafından tedavinin ilk aşamasında kan akışının olması gerektiği gibi devam etmesi için hastaya kan sulandırıcı ya da pıhtı önleyici ilaçlar verilebilir.
Pıhtı teşhisi konduktan sonra anjiyo uygulanarak da pıhtının durumu ve yeri tespit edilebilir. Hekim uygun görürse pıhtıyı çıkarabilir.
Pıhtı tehlikesi ortadan kaldırıldıktan sonra vücutta hareket kaybı, hissizlik gibi durumlar oluştuysa fizik tedavi seansları uygulanabilir.
Beyne pıhtı atması, birçok soruna yol açabilir. Beyin dokusundaki hasarın yanı sıra kalıcı felç, konuşma bozuklukları, görme kaybı veya hafıza sorunları yaşanabilir. Tedavi edilmediğinde veya tedavi geç başlandığında, ölümcül olabilen ciddi komplikasyonlar gelişebilir.
Hastalığı önlemeye yönelik tedbirler çok önemlidr. Kişinin vücudundaki yağ oranını azaltacak şekilde düzenli spor yapması ve dengeli beslenmesi beyne pıhtı atma ihtimalini düşürebilir.
Pıhtı oluşma ihtimalini azaltmak için şunlara dikkat edilmesi gerekir:
- Düzenli ve dengeli beslenme
- Yağısız ve tuzsuz beslenme
- Her gün meyve ve sebze tüketilmesi
- Hareketli bir yaşam tarzı
- Düzenli egzersiz yapılması
- Alkol ve sigaradan uzak durulması
- Kan değerlerinin düzenli olarak kontrol ettirilmesi
