Türkiye'nin aktif deprem kuşağında yer alması nedeniyle, yapıların depreme dayanıklı inşa edilmesi hayati önem taşıyor. Geçmiş depremlerde yaşanan can ve mal kayıplarının önemli bir bölümü kötü işçilik ve denetimsizlikten kaynaklandı. Bu da sadece yapı müteahhitlerini değil, sahada aktif görev yapan ustaların da sorumluluk almasını zorunlu hale getirdi.
YENİ YASADA NELER YER ALACAK?
Yeni düzenleme kapsamında;
- Ustalık ya da mesleki yeterlilik belgesi olmayan kişiler şantiyelerde çalışamayacak.
- Müteahhitler ve şantiye şefleri, belgesiz ustaları çalıştırdıkları takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşacak.
- Ustaların yaptığı işçilik hataları da hukuki incelemeye tabi tutulacak.
Böylece işçilik kalitesinde ciddi bir iyileşme sağlanması ve olası ihlallerin önüne geçilmesi hedefleniyor.
"USTALARIN CEZA ALMAMASI SİSTEMİN EN BÜYÜK AÇIĞI"
Yapı Denetim ve Deprem Mühendisliği Derneği Genel Başkanı Nazmi Şahin, konuya ilişkin yaptığı açıklamada şunları kaydetti:
"İnşaat ustalarının yaptığı hatadan ya da işin sorumluluğundan dolayı ceza almaması sistemin en büyük açığı. Ustaların da ceza almasını sağlayacak düzenlemede son rötuşlar yapılıyor, yönetmeliğin kısa zamanda çıkmasını bekliyoruz."
Şahin, deprem sonrası değil, afet öncesinde tedbir alınması gerektiğini belirterek, "Kanunla sadece yapı denetim firmalarının değil, inşaat ustalarının da sorumluluklarının belirlenmesi gerektiğini yıllardır vurguluyoruz" dedi.
DAHA ÖNCE NELER YAPILMIŞTI?
1999 yılında yaşanan Marmara Depremi sonrasında çıkarılan "Yapı Denetimi Hakkında Kanun" ile yapı denetim sisteminin çerçevesi çizilmişti. Ancak o dönem yalnızca yapı denetim firmaları ve müteahhitlere yönelik hükümler getirilmiş, inşaat ustalarının sorumluluğu net şekilde tanımlanmamıştı.
Nazmi Şahin, geçmişte hazırladıkları teknik raporlarda İzmir Depremi ve Kahramanmaraş merkezli 6 Şubat depremleri sonrası binalardaki yıkımların büyük kısmının işçilik hatalarına dayandığını sık sık dile getirdiklerini belirtti.
YASA NE ZAMAN YÜRÜRLÜĞE GİRECEK?
Taslak halindeki düzenlemenin kısa süre içerisinde TBMM gündemine gelmesi bekleniyor. Yetkililer, yönetmelik tamamlandığında sahada çalışan ustaların daha dikkatli davranacağını, yapı kalitesinin artacağını ve yapı güvenliğinde önemli bir açığın kapanacağını belirtiyor.
Yeni yasa ile birlikte:
- İnşaat sektöründe kalite artacak,
- İş kazaları ve afet sonrası yıkımlar azalacak,
- Sorumluluk dağılımı daha adil olacak.