Ne İsrail ne de Güney Sudan cephesinden henüz resmi bir açıklama yapılmazken, bu iddialar insan hakları çevrelerinde şimdiden ciddi kaygılar uyandırdı.
MÜZAKERELERİN GERÇEKTE NE DURUMDA OLDUĞU BELİRSİZ
İsrail basınında yer alan haberlere göre, Gazze’den Filistinlilerin Güney Sudan’da yerleştirilmesi konusunda Güney Sudan hükümetiyle görüşmeler yürütülüyor. Ancak bu görüşmelerin ne aşamada olduğu ya da somut bir ilerleme olup olmadığına dair net bilgi paylaşılmadı. Her iki hükümetten de konuya ilişkin resmi bir bildiri gelmiş değil.
"GÖNÜLLÜ GÖÇ" SÖZÜ TARTIŞMAYA YOL AÇIYOR
İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, bu girişimi “gönüllü göç” şeklinde tanımlasa da, hem uluslararası hukukçular hem de insan hakları örgütleri, bu yaklaşımı zorunlu sürgün politikasına hazırlık olarak değerlendirerek eleştiriyor . Söz konusu plan, Gazze’nin yeniden yerleşime kapatılarak İsrail’in bölgede fiilen hakimiyet kurma girişiminin bir parçası şeklinde yorumlanıyor.
GÜNEY SUDAN İÇİN RİSKLİ SEÇENEK
Güney Sudan’ın bu teklife sıcak bakıyor gibi görülmesi, ülkenin ekonomik olarak zayıf ve güvenlik koşullarının kırılgan olması nedeniyle de dikkat çekiyor. Joe Szlavik adlı bir danışmana göre, İsrail delegasyonu, Güney Sudan’da mülteci kampları kurulması olasılığını değerlendirmek üzere bir geçici ziyaret planlıyor; bu kampların masraflarının İsrail tarafından karşılanabileceği belirtiliyor.
Güney Sudan’daki Suriyelere ve mülteci nüfusuna dair deneyimler, bu tür bir yerleşimin yerel nüfusta hoşnutsuzluk yaratabileceğine işaret ediyor. Yine bir sivil toplum temsilcisi Edmund Yakani, “Güney Sudan bir ‘döküm sahası’ haline gelmemeli” uyarısında bulunuyor.
BÖLGESEL TEPKİLER NE YÖNDE?
Mısır, planı sert biçimde eleştiriyor ve Gaza’dan dışarı göç edebilecek Filistinlilerin kendi ülkesine geçebileceği endişesiyle süreci yakından izliyor.
Uluslararası toplumun birçok kesimi ise bu planı, uluslararası hukukun “zorla gönderme” (forcible transfer) yasağına aykırı olarak değerlendiriyor. Hem sivil toplum hem de hukuki otoriteler bu planı, etnik temizlik veya yerinden edilmeye benzeterek, İsrail’in Gazze’yi kalıcı olarak boşaltarak ilhak etmeye çalıştığına dikkat çekiyor.
