Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiy’nin ateşkes önerisine yanıt verdi. İstanbul’da düzenlenen ve esir takası dışında uzlaşı sağlanamayan ikinci görüşmenin ardından sessizliğini bozan Putin, Ukrayna ile ateşkes olasılığı konusunda şüpheleri olduğunu açıkladı.
Putin, “Bryansk ve Kursk bölgelerine yapılan saldırılar terör saldırısıdır. Ukrayna ile bir zirve yapılması ve ateşkes olasılığından şüphe ediyorum. Terör üzerine bahis oynayanlarla kim müzakere eder? Kiev barış istemiyor. Zaten gayrimeşru olan Kiev rejimi bir terör örgütüne dönüşüyor” dedi.
İstanbul’daki Zirveden Esir Takası Anlaşması Çıkmıştı
Geçtiğimiz hafta Türkiye’nin ev sahipliğinde İstanbul’da gerçekleştirilen Rusya-Ukrayna zirvesine ilişkin en dikkat çekici gelişme, Çırağan Sarayı’nda varılan esir takası anlaşması oldu. Ancak ateşkes konusunda taraflar arasında somut bir ilerleme sağlanamadı.
Zirve sonrası kamuoyuna açıklama yapılmazken, Rusya'nın Ukrayna'ya bir memorandum sunduğu öğrenildi. Bu belgede ateşkesin sağlanması için iki ana teklif yer aldı.
Memorandumun Detayları: Ukrayna 4 Bölgeden Çekilsin
Rus haber ajansı TASS’ın yayımladığı bilgilere göre, memorandumda Rusya'nın ateşkes için sunduğu ilk seçenek, Ukrayna ordusunun Herson, Zaporijya, Donbas ve Luhansk bölgelerinden tamamen çekilmesini öngörüyor.
İkinci teklifte ise Ukrayna’da askerlerin yeniden konuşlandırılmasının yasaklanması, seferberliğin ve yabancı askeri yardımların durdurulması, terhis işlemlerinin başlatılması ve üçüncü ülkelerin askeri varlığının tamamen dışlanması şart koşuluyor.
“Nihai Çözüm” Şartları: Tarafsızlık, Kırım’ın Tanınması ve Yaptırımların Kaldırılması
Memorandumda yer alan “Nihai Çözümün Temel Parametreleri” başlıklı bölümde ise çok daha kapsamlı talepler sıralanıyor. Ukrayna’nın tarafsız kalması, askeri ittifaklara katılmaması, nükleer silah bulundurmaması ve asker sayısının sınırlandırılması bu başlıkta yer alan şartlardan bazıları.
Ayrıca Ukrayna’nın Kırım, Herson, Zaporijya, Donbas ve Luhansk bölgelerini Rusya toprağı olarak tanıması, Rusya’ya yönelik tüm yaptırımların kaldırılması, savaş kaynaklı karşılıklı zararlardan feragat edilmesi, Rusça konuşan nüfusun haklarının güvence altına alınması, Nazizmin yüceltilmesinin yasaklanması ve Ukrayna Ortodoks Kilisesi üzerindeki kısıtlamaların kaldırılması gibi şartlar da memorandumda sıralanıyor.
Ek olarak, yerinden edilmiş kişilerin aileleriyle yeniden birleşmesi, doğalgaz geçişi ve ekonomik ilişkilerin aşamalı olarak yeniden kurulması gibi maddeler de diplomatik çözüm önerileri arasında yer alıyor.
Rusya: Ukrayna Terör Saldırılarını Artırdı
Putin’in açıklamalarının ardında Ukrayna’nın son dönemde Rusya’ya yönelik artan saldırıları bulunuyor. 1 Haziran’da Bryansk bölgesinde patlatılan bir otoyol köprüsü, seyir halindeki yolcu treninin üzerine çöktü. Bu olayda 7 kişi hayatını kaybederken, 71 kişi yaralandı.
Öte yandan Rusya Savunma Bakanlığı, Ukrayna’nın Murmansk, İrkutsk, İvanovo, Ryazan ve Amur bölgelerindeki askeri hava üslerine FPV tipi insansız hava araçlarıyla (İHA) saldırı düzenlediğini açıkladı. Açıklamada, bazı nükleer silah taşıma kapasitesine sahip bombardıman uçaklarının bu saldırılarda hasar gördüğü belirtildi.
Ukrayna’dan “Pavutini” Operasyonu: 7 Milyar Dolarlık Hasar İddiası
Ukrayna Güvenlik Servisi (SBU), Telegram hesabından yaptığı açıklamada bu saldırıların “Pavutini” (Türkçesi: Örümcek Ağı) adı verilen özel bir operasyon kapsamında gerçekleştirildiğini duyurdu.
Açıklamada, Rusya'nın stratejik havacılığına 7 milyar dolarlık zarar verildiği ve seyir füzesi taşıyan savaş uçaklarının yüzde 34’ünün vurulduğu ileri sürüldü.
