2023'ün son aylarında TikTok'ta ilk kez yayınlanan bir video, sütlü çikolata kaplaması, kadayıf çıtırlığı ve fıstık kreması dolgusu ile dikkat çeken "Dubai çikolatası"nı tanıttı. O günden bu yana video 120 milyondan fazla izlendi. Bu çikolatanın övgülerle bahsedilmesi, genç kitleler arasında kısa sürede büyük bir tüketim dalgası yarattı.
ÇİKOLATA SEVGİSİ FISTIK FİYATLARINI TIRMANDIRDI
İngiliz The Guardian gazetesinin haberine göre, bu sosyal medya çılgınlığı, küresel fıstık talebinde büyük bir sıçramaya yol açtı. Başta ABD ve İran'da yetiştirilen çiğ fıstık çekirdeklerine olan talep, arzın üzerine çıkınca fiyatlar da kaçınılmaz olarak arttı. 2023'te yarım kilosu 7,65 dolar olan fıstık, 2024 itibarıyla 10,30 doları buldu.
ÜRETİM DÜŞÜK, KALİTE YÜKSEK AMA YETERLİ DEĞİL
Uzmanlar, bu fiyat artışının sadece talepten değil, aynı zamanda arz sıkıntısından da kaynaklandığını belirtiyor. ABD'de geçtiğimiz yıl yaşanan zayıf hasat, fıstık miktarında önemli düşüşlere yol açtı. İlginç bir şekilde, daha az miktarda ürün elde edilmesine rağmen kalite oldukça yüksekti. Bu nedenle üreticiler, fıstığı kabuklu olarak satmayı tercih etti. Ancak bu durum, çikolata barlarında kullanılan iç fıstık çekirdeğinin piyasada daha da azalmasına neden oldu.
SEKTÖR HAZIRLIKSIZ YAKALANDI
Lüks çikolata üreticisi Prestat Group’un CEO’su Charles Jandreau, Financial Times’a yaptığı açıklamada, bu denli yüksek bir talebin kendilerini şaşkına çevirdiğini dile getirdi. Sadece birkaç ay içinde bazı mağazalar, tüketicilerin aynı anda alabileceği çikolata barı sayısını sınırlamak zorunda kaldı. Bu tür “kotalı satış” uygulamaları, sosyal medyanın pazarlama gücünü ve tüketici davranışları üzerindeki etkisini bir kez daha gözler önüne serdi.
FISTIKTA KARNE DÖNEMİ BAŞLADI
Yoğun talep nedeniyle bazı ülkelerde fıstık satışları adeta karneye bağlandı. Perakendeciler, sınırlı stoklar nedeniyle müşterilere belirli sayıda ürün satabiliyor. Bu durum, çikolata tutkunlarını üzse de, tarım ve gıda sektörü için sosyal medyanın ne kadar güçlü bir değişken olduğunu açıkça ortaya koyuyor.
TATLI ÇILGINLIK, ACI SONUÇ
Her ne kadar "Dubai çikolatası" pek çok kişi için tatlı bir keşif olsa da, bu trendin arkasında ciddi bir tarımsal kriz yatıyor. Sosyal medyada viral olan içeriklerin sadece dijital etkileşimle sınırlı kalmadığı, ekonomik dengeleri bile sarsabildiği bir kez daha görülmüş oldu.