ABD Başkanı Donald Trump, Suriye’ye yönelik 2004’ten bu yana süregelen yaptırım rejimini sona erdiren bir başkanlık kararnamesi imzaladı. Beyaz Saray tarafından yapılan açıklamada, kararın amacının “ülkenin istikrar ve barış yolunu desteklemek” olduğu vurgulandı.
Kararnameyle birlikte, önceki başkanlar tarafından uygulamaya konulan 13338, 13399, 13460, 13572, 13573 ve 13582 sayılı kararlar iptal edilirken, Suriye üzerindeki mal varlığı dondurma ve ihracat yasakları kaldırıldı.
Beşar Esad ve Yakın Çevresi Yaptırım Listesinde Kalmaya Devam Ediyor
Yeni kararname, yaptırımların kaldırılmasına rağmen Beşar Esad rejimi, insan hakları ihlallerine karışan isimler, uyuşturucu kaçakçıları, kimyasal silah faaliyetlerine bulaşmış kişiler ve DEAŞ, İran destekli gruplar gibi terör örgütleriyle bağlantılı yapılar üzerinde kısıtlamaların sürdürüleceğini ortaya koydu.
Ayrıca, Dışişleri Bakanı’na Esad rejiminin “Sezar Yasası” kapsamındaki kriterleri karşılaması durumunda yaptırımların kısmen ya da tamamen kaldırılması yönünde adım atma yetkisi verildi.
ABD Yardımları ve İhracat Kısıtlamalarında Esneklik
Kararname, Suriye’ye yönelik bazı ihracat kontrollerinin gevşetilmesini ve dış yardımlara yönelik kısıtlamaların kaldırılmasını da içeriyor. Ayrıca, Heyet Tahrir Şam (HTŞ) ve Suriye lideri Ahmed eş-Şara’nın terör listelerindeki konumunun gözden geçirilmesi talimatı verildi.
Ulusal Olağanüstü Hal de Sona Erdi
Trump, 11 Mayıs 2004’te ilan edilen ve sonraki yıllarda genişletilen “ulusal olağanüstü hal” uygulamasına da son verdi. Böylece, 20 yıla yakın süredir yürürlükte olan kapsamlı ekonomik yaptırımlar büyük oranda sona ermiş oldu.
"Kırmızı Çizgiler" Korunacak
Kararnamede ABD’nin, Suriye’de destekleyeceği yönetim için şu kriterler sıralandı:
-
Güvenilir ve kapsayıcı bir anayasa süreci,
-
Uluslararası denetim altında özgür ve adil seçimler,
-
Halkın iradesini temsil eden bir hükümetin kurulması.
Bu hedeflere zarar veren kişi ve gruplara yönelik yaptırımların devam edeceği belirtildi.
CBW ve Suriye Sorumluluk Yasası'nda Muafiyet
Ayrıca Beyaz Saray, Kimyasal ve Biyolojik Silahların Kontrolü Yasası (CBW) kapsamındaki dört ayrı yaptırıma muafiyet getirildiğini ve Suriye Sorumluluk Yasası kapsamındaki ihracat kısıtlamalarının da kısmen kaldırıldığını duyurdu.
Kararname, 1 Temmuz 2025 itibarıyla yürürlüğe girecek. Beyaz Saray, bu adımın ABD'nin çıkarlarına ve bölgesel güvenliğe hizmet edeceğini bildirdi.
