Türkiye’nin Somali’deki stratejik uzay üssü kurma planı ilk olarak 2024’te duyurulmuştu. Somali Meclisi’nden onay alan projeye yaklaşık 6 milyar dolarlık bir bütçe ayrıldı. Proje tamamlandığında, Türkiye dünya üzerinde uzaya fırlatma yapılabilen üç stratejik noktadan birine sahip olacak.
Somali’nin ekvatora yakın coğrafi konumu, roket fırlatmaları için ideal kabul ediliyor. Baykonur (Kazakistan) ve Cape Canaveral (ABD) üslerinden sonra Somali, küresel uzay fırlatma trafiğinde kilit bir noktaya dönüşebilir. Türkiye’nin, projenin finansal sürdürülebilirliği açısından Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ile ortaklık görüşmeleri yaptığı da bildiriliyor.
FÜZE İSTASYONU MU?
İsrail’in N12 televizyon kanalı ve Somali'deki Somali Guardian haber portalı, Türkiye'nin uzay üssünün aslında kıtalararası füze parçalarının taşındığı ve monte edildiği gizli bir askeri üs olduğunu iddia etti. Somali Guardian, hem Çin'in hem de Batılı ülkelerin casus uydularının bölgede yoğun trafik oluşturduğunu ve bu yüzden uyduların çarpışma riskiyle karşı karşıya kaldığını yazdı.
Habere göre Çin, Somali açıklarına en gelişmiş istihbarat gemisini gönderdi. Ancak yapılan uzun mesafe dinlemelere rağmen tesiste ne olup bittiğine dair bilgi edinilemedi. Uydu görüntüleri üzerinden yapılan analizlerde, bölgede sıra dışı askeri hareketlilik gözlemlendi. Türkiye'nin üssü yüksek teknolojili lazer silahlarla koruduğu öne sürüldü.
Türkiye'nin 2022'de test ettiği Tayfun Balistik Füzesi, 560 kilometrenin üzerindeki menziliyle dikkat çekmişti. Ancak artan menzil, testlerin Türkiye topraklarında yapılmasını riskli hâle getiriyor. Bu nedenle Türkiye'nin Somali’de inşa ettiği test sahası, füze testlerinde yerleşim yerlerine zarar vermeden Hint Okyanusu yönüne atış yapılabilmesine olanak tanıyor. Somali'de test sahası kurulması yönündeki görüşmeler, Ankara kaynaklarınca doğrudan doğrulanmasa da ilgili kaynaklar, balistik füze programının uzun menzilli test ihtiyaçları kapsamında Somali’nin konumunun stratejik avantaj sunduğunu belirtiyor.
TÜRKİYE-SOMALİ İLİŞKİLERİ 13 YILDA STRATEJİK ORTAKLIĞA EVRİLDİ
Türkiye’nin Somali ile ilişkileri, 2011’de dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bölgeye yaptığı tarihi ziyaretle başladı. Bu ziyaretin ardından Türk sermayesi Somali’ye giriş yaptı; çeşitli altyapı projeleri, yardım kuruluşları ve eğitim faaliyetleri hayata geçirildi.
2017’de Türkiye, Somali’de yurtdışındaki en büyük askeri üssünü kurdu: Somali Türk Görev Kuvveti Komutanlığı. Bu üs aracılığıyla binlerce Somali askeri eğitildi, askeri teçhizat desteği sağlandı.
Son olarak 8 Şubat 2025’te imzalanan Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması, iki ülkenin askeri iş birliğini derinleştirdi. Anlaşma kapsamında Somali sularını koruyacak ortak bir deniz gücü oluşturulması kararlaştırıldı. Ayrıca, Türk enerji filosu da ilk kıtalararası görevini Somali açıklarında gerçekleştirdi.
AVRUPA VE İSRAİL TEDİRGİN
İsrail medyası, Türkiye’nin bu projeyle kıtalararası füze denemelerinde son aşamaya geldiğini, bu nedenle ABD’nin sürece müdahil olması gerektiğini savunuyor. Mossad’ın, İsrail hükümetine sürekli uyarılarda bulunduğu, eski ABD Başkanı Donald Trump’ın da bu nedenle canlı yayında Netanyahu’ya "Türkiye ile anlaş" çağrısı yaptığı belirtiliyor.
