Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’ndan üst düzey bir yetkili, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen’in geçen hafta duyurduğu yaptırım teklifine ilişkin bilgi verdi.
Yetkili, Komisyonun “twinning” adı verilen ve AB üye ülkeleri ile İsrail makamlarını kamu yönetimi, mevzuat, enerji ve iklim politikası gibi alanlarda teknik uzmanlık paylaşımı için eşleştiren kurumsal iş birliği programlarını hedef aldığını belirtti.
Fonlar askıya alınıyor
Yetkili, Abraham Anlaşmaları çerçevesinde İsrail’in bölgesel entegrasyonunu destekleyen projelerin finanse edildiği “bölgesel tesis”in de askıya alınacağını duyurdu:
“İsrail’e yönelik 2025 yılı için tahsisat yaklaşık 6 milyon euro. Henüz üye devletlerin onayına sunulmadı. Bu da askıya alınacak. Ayrıca geçmiş yıllarda başlatılan projeler için de hiçbir adım atılmayacak.”
2020-2024 döneminde bu iki alanda 14 milyon euro ayrıldığı, bunun 4,3 milyon eurosunun sözleşmeye bağlandığı, yaklaşık 9,5 milyon euronun ise dondurulacağı kaydedildi. Böylece toplamda 15,5 milyon euro dondurulmuş olacak.
Ticaret devam edecek ama koşullar değişiyor
AB Komisyonu, AB-İsrail Ortaklık Anlaşması kapsamındaki serbest ticaret tercihlerini kısmen askıya almayı öneriyor.
Yetkili şu açıklamayı yaptı:
“İsrail ile ticareti askıya almayı önermiyoruz. İsrail ile ticaret tercihlerini askıya almayı öneriyoruz. Bu da elbette önemli bir ayrımdır çünkü ticaret devam edecek ancak farklı koşullarda. Bu koşullar gümrük vergileri olacak.”
Teklifin kabul edilmesi halinde yaptırımların, İsrail’in AB’ye ihracatının yüzde 37’sinde etkili olacağı belirtildi. Tedbirlerin bildirimin ardından 30 gün içinde yürürlüğe gireceği açıklandı.
İsrailli bakanlara yaptırım ivmesi
Komisyon, işgal altındaki Filistin topraklarında yerleşim faaliyetlerinden sorumlu tuttuğu iki bakan, Itamar Ben-Gvir ve Bezalel Smotrich hakkında daha önce sunulmuş yaptırım önerisini de hatırlattı:
“Bu konuda da yeni bir ivme var.”
AB’nin teklifi, üye ülkelerin oluşturduğu AB Konseyinde nitelikli çoğunluk sağlanması durumunda yürürlüğe girecek