Ankara’nın güneyinde yer alan Haymana ilçesi, doğal yapısı ve coğrafi özellikleri doğrultusunda şekillenmiş bir ekonomik düzene sahiptir. İlçede yaşam, tarih boyunca ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılığa dayanmış, son yıllarda ise termal turizmin gelişmesiyle birlikte ekonomik yapı çeşitlenmiştir. Bugün Haymana’da halkın geçim kaynakları geleneksel üretim faaliyetleri ile turizm temelli hizmet sektörünün birleşiminden oluşmaktadır.
Tarım: Haymana halkının temel geçim kaynağı
Haymana’da tarım, ekonomik hayatın bel kemiğini oluşturmaktadır. Geniş plato arazileri ve iklim koşulları nedeniyle ilçede ağırlıklı olarak kuru tarım yapılmaktadır. En yaygın üretilen ürünler buğday ve arpadır. Bunların yanında nohut, mercimek ve yulaf gibi hububat türleri de önemli bir yer tutmaktadır. Tarımsal faaliyetler genellikle aile işletmeleri şeklinde yürütülmekte, hem hane ihtiyacını karşılamak hem de ticari gelir sağlamak amacıyla yapılmaktadır. Hububat üretimine ek olarak, sınırlı ölçekte sebze yetiştiriciliği ve bahçe tarımı da ilçenin bazı bölgelerinde görülmektedir.
Hayvancılık: Tarımı destekleyen ana faaliyet
Haymana’da tarımsal üretimi tamamlayan en önemli geçim kaynağı hayvancılıktır. Yayla özelliği taşıyan coğrafi yapı, özellikle küçükbaş hayvancılığın gelişmesine imkân tanımıştır. Koyun ve keçi yetiştiriciliği ilçede oldukça yaygındır ve hem et hem de süt ve yün üretimi açısından önemli bir gelir sağlamaktadır. Bunun yanında büyükbaş hayvancılık da yapılmakta, ancak küçükbaşa kıyasla daha sınırlı düzeyde kalmaktadır. Hayvancılık faaliyetleri, kırsal nüfusun ekonomik olarak ayakta kalmasında önemli bir rol oynamaktadır.
Tarihsel süreçte tarım ve hayvancılığın önemi
Haymana’da tarım ve hayvancılığın ekonomik hayattaki belirleyici rolü, Osmanlı dönemine ait kayıtlarla da açıkça görülmektedir. Temettuat defterlerinde yer alan aşar vergisi ve adet-i ağnam kayıtları, ilçede tarım ürünleri ve hayvan varlığının vergiye esas teşkil ettiğini göstermektedir. Bu dönemde hane reislerinin sahip olduğu taşınır ve taşınmaz mallar, tarım ve hayvancılıktan elde edilen gelirler üzerinden vergilendirilmiştir. Bu durum, Haymana’nın ekonomik yapısının tarihsel sürekliliğini ortaya koymaktadır.
Termal turizm: Haymana ekonomisine yeni bir boyut
Haymana’nın günümüzdeki en önemli gelir kaynaklarından biri termal turizmdir. İlçe, sıcak yeraltı suları ve şifalı kaplıcalarıyla tanınmaktadır. Bu kaplıca suları, romatizmal hastalıklar, cilt rahatsızlıkları ve çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde kullanılmaktadır. Termal turizmin gelişmesiyle birlikte Haymana’ya her yıl özellikle yaz aylarında yoğun sayıda ziyaretçi gelmektedir. Bu durum, ilçede önemli bir ekonomik canlılık yaratmaktadır.
Hizmet sektörü ve yerel ekonomi
Termal turizme bağlı olarak Haymana’da otelcilik, pansiyonculuk, lokanta işletmeciliği ve küçük esnaflık hızla gelişmiştir. Birçok Haymanalı, evini pansiyon olarak değerlendirerek turizmden gelir elde etmektedir. Kaplıca sezonunda açılan lokanta, pastane ve dükkânlar, ilçenin ekonomik hareketliliğini artırmaktadır. Böylece tarım ve hayvancılığın yanı sıra hizmet sektörü de Haymana’nın geçim kaynakları arasında önemli bir yer edinmiştir.Haymana’nın ekonomik yapısı, geleneksel tarım ve hayvancılık faaliyetleri ile modern dönemde gelişen termal turizmin bir arada var olduğu bir yapı sergilemektedir. İlçe, geçmişten günümüze doğal kaynaklarını değerlendirerek geçimini sağlamış; bugün ise bu mirası turizmle destekleyerek ekonomik çeşitliliğe ulaşmıştır. Bu yönüyle Haymana, Ankara’nın hem kırsal üretim potansiyeline sahip hem de turizmle gelişen ilçelerinden biri olmayı sürdürmektedir.
