Türkiye’de ekonomik kriz ve yüksek enflasyon, çocukların eğitim hayatını ve sağlığını doğrudan etkiliyor. Eğitimde kamu kaynaklarının yetersiz kalması nedeniyle velilerin omuzlarına binen yük artarken, uzmanlar çocukların kullandığı kırtasiye ve okul malzemelerindeki sağlık risklerine dikkat çekiyor. Ankara Tabip Odası, eğitim sürecinde öğrencilerin sağlığını korumanın kamunun öncelikli görevi olduğuna vurgu yaptı.
OECD RAPORUNDA TÜRKİYE SON SIRALARDA
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) yayımladığı “Bir Bakışta Eğitim 2024” raporu, Türkiye’nin eğitim harcamalarında birçok ülkenin gerisinde olduğunu ortaya koydu. Rapora göre, Türkiye’de Gayrisafi Yurt İçi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 4,2’si eğitim kurumlarına ayrılırken, OECD ülkeleri ortalaması yüzde 4,9 seviyesinde. Özellikle ilkokul kademesinde kamu kaynaklarının payının düşük olması ve özel harcamaların yüksekliği dikkat çekiyor.
AİLELERİN YÜKÜ ARTIYOR
Artan eğitim maliyetleri, velilerin bütçelerini zorlamaya devam ediyor. Üniforma, kırtasiye malzemeleri, ayakkabı ve diğer okul ihtiyaçlarının toplam bedeli asgari ücrete yaklaşmış durumda. Bunun yanı sıra, sadece yüksek fiyatlar değil, ürünlerin güvenliği de ciddi bir sorun olarak öne çıkıyor.
KIRTASİYE ÜRÜNLERİNDE GİZLİ TEHLİKELER
Uzmanlara göre piyasada bulunan birçok kırtasiye ürününde sağlığı tehdit eden maddeler bulunuyor. Fitalatlar, azo boyalar ve ağır metallerin kullanıldığı ürünlerin çocukların sağlığı açısından risk oluşturduğu belirtiliyor. Bu maddelere uzun süreli maruz kalınması; endokrin sistem bozuklukları, alerjik reaksiyonlar, karaciğer hastalıkları, bazı kanser türleri ve nörolojik sorunlara yol açabiliyor.
Kimya Mühendisleri Odası, özellikle kokulu ve boyalı ürünlerde azo boyarmaddeler ile ağır metallerin sıklıkla kullanıldığına dikkat çekerek, ailelere TSE ve CE belgeli ürünleri tercih etmeleri çağrısında bulundu. Ayrıca, beslenme çantası ve suluk gibi gıda ile temas eden ürünlerde plastiğin kullanılmaması öneriliyor.
DENETİM VE DESTEK ÇAĞRISI
Ankara Tabip Odası, Sağlık Bakanlığı ve Ticaret Bakanlığı başta olmak üzere ilgili tüm kurumların üretimden satışa kadar kırtasiye ürünlerinde sıkı denetim yapması gerektiğini belirtti. Yurt içi üretim ve ithal edilen ürünlerin düzenli olarak kontrol edilmesi, çocuk sağlığının korunması açısından kritik görülüyor.
SOSYAL POLİTİKALARIN ÖNEM TAŞIYOR
Uzmanlar, çocukların eğitim hayatının desteklenmesi için sosyal adaleti güçlendiren politikaların hayata geçirilmesi gerektiğini ifade ediyor. Okul malzemelerinin ücretsiz sağlanması, kırtasiye ürünlerinde KDV oranının yüzde 1’e indirilmesi, öğrencilere sağlıklı ve ücretsiz öğün verilmesi ve süt desteği gibi uygulamaların yaygınlaştırılması gerektiği vurgulanıyor.
Ankara Tabip Odası’nın açıklamasında, “Çocukların sağlığını korumak ve onlara daha iyi bir eğitim hayatı sunmak kamunun temel görevidir” ifadeleri yer aldı.
