Ankara’da yaşayanlar, şehir yaşamının stresi ve sağlıklı gıdaya ulaşma isteğiyle birlikte yönünü kent bahçeciliğine çevirdi. Evlerinin balkonlarını, teraslarını ve hatta pencere önlerini adeta küçük birer tarlaya dönüştüren Ankaralılar, kendi sebze ve meyvelerini evde yetiştirmenin keyfini yaşıyor.
Kentte Tarım: Doğayla Temas Tohumla Umut
Birçok kişi artık pazardan aldığı sebze yerine, balkonundaki saksılardan taze ürün topluyor. Özellikle domates, biber, marul, roka ve çilek en çok yetiştirilen bitkiler arasında. Tohumdan fideye, topraktan tabağa uzanan bu süreç, hem ekonomik hem de psikolojik olarak olumlu etkiler yaratıyor.
Kent bahçeciliğine ilgi duyanların ortak noktası: “Toprakla uğraşmak ruhumuza iyi geliyor.”
Ankara Çankaya’da yaşayan 38 yaşındaki E.A., kent bahçeciliğine pandemi döneminde başlamış:
“Önce birkaç saksı aldım, domates ektim. Sonra biber, roka derken balkonum küçücük bir bahçeye dönüştü. Sabahları ilk işim çileklere bakmak oldu. Hem çocuklar için eğitici hem de aile bütçesine katkı sağlıyor.”
Bir diğer kent çiftçisi, emekli öğretmen Cemal Bey ise balkonunda 10’dan fazla sebze türü yetiştiriyor:
“Biber, salatalık, soğan ne ararsan var. Gübre olarak da kompost kullanıyorum. Market fiyatlarına inat, kendi üretimimi yapıyorum.”
Sosyal Medyada Bahçe Paylaşımı Trendi
Ankaralı birçok kişi yetiştirdikleri ürünleri sosyal medyada da paylaşıyor. Instagram’da #balkonbahçem ve #kentbahçeciliği etiketleriyle yapılan paylaşımlarda saksılarda yetişen sebzeler, rengârenk domatesler ve salatalıklar yer alıyor. Bu trend, kent tarımının yalnızca fiziksel değil, dijital bir dönüşüm de geçirdiğini gösteriyor.
Balkonda Hangi Meyve ve Sebzeler Yetişir?
Balkonda yetiştirilebilecek sebze ve meyveler, saksı büyüklüğüne, güneş alımına ve iklim koşullarına bağlı olarak çeşitleniyor. Ankaralıların balkonlarında en çok tercih ettiği sebzeler ve meyveler şunlar:
Sebzeler:
-
Domates:
-
Püf Noktası: Domatesler güneş ışığını çok sever. Yüksek verim için günde en az 6 saat doğrudan güneş ışığı alması gerekir. Ayrıca, domateslerin saksılarının delikli olmasına dikkat edin, çünkü köklerinin hava alması önemlidir.
-
-
Biber:
-
Püf Noktası: Biberler de güneşi çok sever. Saksının derin olması, köklerin rahatça gelişmesini sağlar. Düzenli sulama yapmayı unutmayın, ancak suyun saksıdan çıkması gerektiğini unutmamalısınız.
-
-
Salatalık:
-
Püf Noktası: Salatalıklar geniş alanlara ihtiyaç duyar. Balkonunuzda salatalıkları askıya asmak veya dikey sistemler kullanmak, verimi artıracaktır. Toprak nemli tutulmalıdır ancak fazla sulama köklerin çürümesine yol açabilir.
-
-
Marul ve Roka:
-
Püf Noktası: Bu yeşillikler daha az ışıkta da yetişebilir. Özellikle gölge yerlerde iyi yetişirler ve hızlı büyürler. Her hafta düzenli olarak yeni yapraklar alabilirsiniz.
-
-
Havuç:
-
Püf Noktası: Havuçlar, derin saksılarda yetişir. Saksının en az 30 cm derinliğinde olması, havuçların düzgün büyümesi için önemlidir. Ayrıca, toprak karışımında kum kullanarak drenajı iyileştirebilirsiniz.
-
Meyveler:
-
Çilek:
-
Püf Noktası: Çilek, balkonlar için en uygun meyvelerden biridir. Güneşli alanları sever, ancak yazın sıcak saatlerinde biraz gölgelendirmek gerekebilir. Ayrıca, saksının yeterince büyük olması, çileklerin köklerinin rahatça büyümesi için önemlidir.
-
-
Elma ve Armut:
-
Püf Noktası: Minyatür elma ve armut ağaçları, küçük saksılarda bile yetiştirilebilir. Bu tür meyve ağaçları, özellikle güneşli alanlarda daha sağlıklı gelişir. Bu ağaçları kısmi gölge olan bölgelerde yetiştirmemelisiniz.
-
-
Nar:
-
Püf Noktası: Nar ağaçları küçük boyutlarda yetişebildiği için balkonlarda kolayca yetiştirilebilir. Güneş ışığına olan ihtiyacı yüksektir, bu yüzden güneşli bir köşe en ideal alan olacaktır.
-
Balkon Bahçeciliği İçin Genel Püf Noktaları
1. İyi Bir Toprak Seçimi:
Toprak, bitkilerin sağlıklı büyümesi için çok önemlidir. Balkon bahçeciliği için genellikle torf ve kompost karışımı ideal olacaktır. Ayrıca, toprak karışımının iyi drenaj sağlaması gerektiğini unutmayın. Toprağın suyu fazla tutması köklerin çürümesine neden olabilir.
2. Saksı Seçimi:
Yetiştireceğiniz bitkinin türüne uygun saksı boyutları seçmek çok önemli. Derin saksılar, köklerin rahatça büyüyebilmesi için gereklidir. Delikli saksılar da suyun düzgün şekilde drenaj yapmasına yardımcı olur.
3. Güneş Işığı:
Çoğu sebze ve meyve türü için günde en az 6 saat doğrudan güneş ışığı gereklidir. Eğer balkonunuzda bu kadar güneş alan bir alan yoksa, bitkilerinizi güneşli saatlerde yer değiştirebilir veya gölgelendirme sistemleri kullanabilirsiniz.
4. Sulama ve Nem:
Balkon bahçeciliğinde doğru sulama oldukça önemlidir. Toprağın nemini kontrol etmek gerekir, çünkü fazla su kökleri çürütürken, az su da bitkilerin sağlıklı gelişmesini engeller. Her bitkinin ihtiyacı farklıdır, bu yüzden bitkilerinizi düzenli olarak kontrol edin.
5. Hastalıklar ve Zararlılar:
Bitkilerinizi zararlılardan korumak için doğal yollar kullanabilirsiniz. Örneğin, bitki yapraklarını temiz tutmak, bazen küçük zararlıları önlemeye yardımcı olur. Ayrıca, doğal böcek öldürücüler kullanmak da kimyasal maddelerden kaçınmanıza yardımcı olur.
