Ankara Futbol Ligi, 1922–1959 yılları arasında başkentin futbol heyecanını taşıyan, Türkiye’nin erken dönem spor kültürünün en önemli organizasyonlarından biri olarak tarihteki yerini aldı. Hem Ankara’dan hem de Kırıkkale gibi çevre illerden takımları bünyesinde barındıran lig, Türkiye’de profesyonel futbolun temelleri atılana kadar bölgesel nitelikte devam etti.
ANKARA FUTBOL LİGİ TAM 11 YIL SÜRDÜ
Ankara Futbol Ligi, 1924’ten 1935’e kadar Türkiye Futbol Şampiyonası’na katılım hakkı sağlayarak, ülke futbolunda söz sahibi takımların yetişmesinde önemli bir rol üstlendi.
1937’de oluşturulan ve Türk futbolunun ilk ulusal ligi kabul edilen Millî Kümeye ise Ankara Ligi’nde ilk iki sırayı alan takımlar katılım sağlayabildi.
BAŞKENT TAKIMLARI İLK ORTAK ADIMI ATTI
Takvim yaprakları 8 Temmuz 1954 tarihini gösterdiğinde Gençlerbirliği, Güneşspor, Ankara Demirspor, Hacettepe, Ankaragücü, Yolspor, Hilalspor ve Otoyıldırım kulüpleri bir araya gelerek Türkiye Futbol Federasyonuna başvurdu. Yapılan başvuru sonucunda lig, 1955–56 sezonundan itibaren Ankara Profesyonel Ligi adını aldı.
Yeni dönemin en başarılı takımı, 10 şampiyonlukla Gençlerbirliği olurken; onu 6 kez mutlu sona ulaşan Ankaragücü izledi. 1959’da Millî Lig’in (bugünkü Süper Lig) kurulmasıyla Ankara Ligi birinci seviye statüsünü kaybetti. Böylelikle Ankara Ligi tarihi bir mirasa dönüştü.
BAŞKENTİN ÇINARI GENÇLERBİRLİĞİ
14 Mart 1923’te Ankara Sultanisi’nin (bugünkü Atatürk Lisesi) gençleri tarafından kurulan Gençlerbirliği, kuruluş hikâyesiyle olduğu kadar tarihe kazınan başarılarıyla da başkentin sembollerinden biri haline geldi.
CUMHURİYETİN MEKTEPLİ TAKIMI
Kırmızı-siyah renkler, bir rivayete göre Ankara gelinciğinden, bir başka anlatıma göreyse o günlerde sadece bu renk kumaş bulunabilmesinden seçildi. Ancak bu sezon çıkarılan yeni formalardan birinin gelincikle ilişkilendirilmesi, ilk seçeneği daha kuvvetli hale getiriyor. Kulübün “mektepli” karakteri ise Türk futboluna kazandırdığı sayısız genç yetenekle nesiller boyunca sürdü.
ULUSAL ÇAPTA BAŞARI YAKALADI
Gençlerbirliği; Finalde Beşiktaş’ı 4-1 mağlup ederek Türkiye Futbol Birincisi oldu. Eskişehir Demirspor ve Beşiktaş’ı geçerek ikinci kez Türkiye şampiyonluğuna ulaştı. Takım böylelikle Millî Lig’de Türkiye’nin üç büyük takımından birini saf dışı bırakıp ilk üçe girmeyi başaran ilk Anadolu kulübü oldu. 1950’ler ve 60’larda “Köylü Selçuk”, “Rüzgârın Oğlu Zeynel”, “Paçoz Oktay” gibi efsane isimler, Gençlerbirliği’nin unutulmaz dönemlerine damga vurdu.
KÜME DÜŞTÜ AMA KÜLLERİNDEN DOĞDU
1970’lerde yaşanan ekonomik zorluklar sonrası küme düşen kulüp, İlhan Cavcav’ın başkanlığa gelmesiyle yeniden ayağa kalktı. 13 yıl sonra 1. Lig’e dönüş, Eskişehirspor’u geçilen Türkiye Kupası zaferi, Ardından gelen altyapı yatırımlarıyla Ergün Penbe, Ümit Özat, Tarık Daşgün ve Real Madrid’e transfer olan Geremi gibi yıldızların çıkışı, kulübün modern kimliğini şekillendirdi. 2000’lerin başında UEFA Avrupa Ligi’nde Blackburn, Sporting ve Parma zaferleri de hâlâ hafızalardaki yerini koruyor.
ANKARAGÜCÜ KURTULUŞ SAVAŞI’NIN İZLERİNİ TAŞIYOR
Ankaragücü’nün temelleri, 31 Ağustos 1910’da savunma sanayii işçilerinin kurduğu Turan Sanatkarangücü ile Altınörs İdmanyurduna dayanıyor. İki kulüp, sonrasında birleşerek bugünkü Ankaragücü'nün temellerini atmıştır.
MİLLİ MÜCADELENİN İÇİNDEN GEÇEN TARİH
I. Dünya Savaşı sonrası işgal yıllarında İstanbul’daki baskılar nedeniyle kulüp mensupları Anadolu’ya geçiş yaptı. Ankara’ya yerleşen kulüpler, Kurtuluş Savaşı sırasında İmalat-ı Harbiye işçilerinin desteğiyle cepheye cephane taşıdı, bazı üyeleri ise savaşta şehit düştü. Bu nedenle Ankaragücü, Türk futbolunda Milli Mücadele ile doğrudan bağı olan tek kulüplerden biri olarak biliniyor.
ANKARA’NIN İLK RESMÎ MAÇINDA SAHADAYDI
26 Ekim 1922’de bugünkü Cebeci İnönü Stadı’nın olduğu bölgede oynanan tarihi karşılaşmada, Anadolu Sanatkarangücü’nün Talimgâhgücü’nü 2-1 yenmesi ile Ankara’da resmî maçlar başladı. 1933 yılında kulüp bugünkü adını alarak Ankara Ligi’nin en güçlü takımlarından biri olma statüsünü kazandı.
ARMASINDA SAVUNMA SANAYİİNİN İZLERİNİ TAŞIYOR
Ankaragücü’nün sarı-lacivert rengini taşıyan arması, İmalat-ı Harbiye’nin sembolü olan yatay bir mermiden esinlenerek tasarlandı. Özgün arma, kulübün kuruluş DNA’sındaki direniş, vatan savunması ve işçi kültürünü temsil ediyor.
BU TAKIMLAR LİGE DAMGA VURDU
Ankara Futbol Ligi'nin değişen dönemlerinde Gençlerbirliği, Ankaragücü, Muhafızgücü, Harp Okulu, Ankara Demirspor, Çankaya, Hacettepe, Güneşspor, Havagücü, Kırıkkalegücü gibi birçok kulüp şampiyonluk mücadelesi verdi. 35 yılı aşkın süreçte ligin en çok şampiyonluk kazanan takımı ise Gençlerbirliği oldu.
