Ekonomik göstergeler ve resmi hedefler bu konuda çeşitli ihtimalleri ortaya koyarken, Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, hem mevcut durumu hem de olası senaryoları detaylarıyla paylaştı.
2025 yılına girilirken asgari ücrete yüzde 30 oranında zam yapılmış ve net ücret 22.104 TL'ye yükseltilmişti. Ancak son aylarda artan hayat pahalılığı, çalışanların alım gücünü yeniden gündeme taşıdı. Temmuz ayında yeni bir ara zammın yapılıp yapılmayacağına dair kararın hükümet tarafından açıklanması bekleniyor.
TÜRKİYE'DE KAÇ KİŞİ ASGARİ ÜCRETLE ÇALIŞIYOR?
Türkiye’de asgari ücretle çalışanların sayısı yaklaşık 7,1 milyon olarak tahmin ediliyor. Bu, toplam ücretli çalışanların neredeyse yüzde 45’ine karşılık geliyor. 2024 Aralık verilerine göre, ülkede toplam 15 milyon 582 bin 255 ücretli çalışan bulunuyor. Bu da asgari ücrette yapılacak herhangi bir değişikliğin hem ekonomik denge hem de geniş bir kesimin yaşam standardı açısından ne kadar önemli olduğunu gösteriyor.
ARA ZAM ENFLASYONU NE ÖLÇÜDE ETKİLER?
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, asgari ücret artışının enflasyon üzerindeki etkisini üç başlık altında ele aldı:
- Maliyet Enflasyonu: "Ücretlerdeki artış, özellikle küçük ve orta ölçekli işletmeler için maliyetleri artırır ve bu maliyetler fiyatlara yansıtılır."
- Talep Enflasyonu: “Alım gücü artan çalışanlar daha fazla tüketim yapar. Bu da talep yönlü enflasyonu tetikleyebilir.”
- Psikolojik Etki: “Piyasada beklentiler bozulursa, zamdan önce fiyat artışlarına gidilebilir.”
Erdursun, Merkez Bankası ve ekonomik raporlardan hareketle, "Asgari ücrette yüzde 30’luk bir artışın yıllık enflasyonu yalnızca yüzde 1,5 oranında etkilediği görülüyor" bilgisini paylaştı.
ZAM GELMEZSE NE OLUR?
Özgür Erdursun’a göre asgari ücrete ara zam yapılmaması, sabit gelirli vatandaşların alım gücünde ciddi bir erozyona yol açabilir. Bu durumun sonucunda:
- Tüketim azalabilir,
- Bazı sektörlerde durgunluk yaşanabilir,
- Ekonomik büyüme hedefleri riske girebilir.
Erdursun, "Zam yapılmazsa sabit gelirli kesimin alım gücü daha da düşer ve bazı sektörlerde durgunluk baş gösterebilir" ifadelerini kullandı.
ENFLASYONU TETİKLEMEDEN NASIL ZAM YAPILABİLİR?
Erdursun, asgari ücret artışının enflasyon üzerindeki etkisini azaltmak için bazı yapısal öneriler sundu:
- Vergi ve sigorta primi muafiyetleri, işverenin üzerindeki yükü hafifletir.
- Vergi dilimlerinin güncellenmesi, sadece asgari ücretlilerin değil, daha yüksek maaşla çalışanların da alım gücünü korumasını sağlar.
"Temmuzda belirlenecek bir artış, sigorta primi ve vergiden muaf tutulursa işveren açısından yük getirmez, çalışan açısından doğrudan gelir artışı sağlar" şeklinde konuştu.
GÖZLER HÜKÜMETTE
Hükümet, 2025 yılı için enflasyon hedefini yüzde 24 ila yüzde 29 aralığında belirlemiş durumda. Bu hedefe göre, Ocak ayında yapılan yüzde 30’luk artışın yeterli görülerek Temmuz'da ek bir zam yapılmaması olasılığı bulunuyor. Ancak artan geçim maliyetleri karşısında toplumun zam beklentisi oldukça yüksek.