Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) tarafından 2016 yılından bu yana geleneksel olarak düzenlenen Şehir Bilgi Şöleni, bu yıl Aydın Adnan Menderes Üniversitesi iş birliğiyle 2-3 Mayıs 2025 tarihlerinde Aydın’da gerçekleştirildi. "Tarihi Yaşatmak, Şehri Yaşatmak" mottosu ve "Gelenekten Geleceğe Şehir, Kültür ve Medeniyet" başlığıyla düzenlenen etkinlikte, farklı üniversitelerden katılan akademisyenler toplam 27 bildiri sundu.
Bilgi Şöleni’nin açılış konuşmasını Adnan Menderes Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bülent Kent yaptı. Kent, bu tür toplantıların şehirlerin tarihî gelişimi açısından önemli olduğuna dikkat çekerek, “Üniversite olarak Türkiye Yazarlar Birliği ile böyle bir organizasyonu gerçekleştirmekten dolayı mutluyuz” dedi. Açılış konferansını ise TYB Vakfı Mütevelli Heyet Üyesi ve Ankara Sosyal Bilimler Üniversitesi Rektör Yardımcısı Prof. Dr. Mustafa Orçan gerçekleştirdi. Orçan, İbn Haldun’un şehir sosyolojisi anlayışını açıklayarak, Türk şehir geleneği hakkında bilgiler verdi.
İlk oturumda Doç. Dr. Ferda Zambak, şehir ve hafıza ilişkisine dair teorik bir çerçeve sunarak, Bilgi Şöleni’nin düşünsel altyapısını oluşturdu. Ardından TYB Genel Sekreteri Mehmet Kurduoğlu, şehirleşme, asabiyet ve aşiret yapısı konularına odaklanarak toplumsal yapı ile şehir ilişkisini ele aldı.
Aydın ve Çevresindeki Tarihî Şehirler Masaya Yatırıldı
Bilgi Şöleni'nde özellikle Aydın, Tire, Muğla ve Kuşadası gibi bölgelerin tarihî şehir yapıları farklı açılardan değerlendirildi. Ayrıca antik dönem şehirleri ile birlikte Semerkant, Buhara ve Hive gibi kadim Türk şehirleri de şehirleşme tarihi çerçevesinde ele alındı. Etkinliğin dikkat çeken sunumlarından biri ise Doç. Dr. Yahya Aydın tarafından yapılan ve ikinci ev olgusunun şehirleşmeye etkisi üzerineydi.
Kültürel Gezi Programı ile Şehir Tarihine Dokunuldu
Bilgi Şöleni kapsamında düzenlenen gezi programında katılımcılar, İncirliova, Söke ve Balat’ı ziyaret etti. İncirliova Belediyesi, tren garından dönüştürülen otantik bir mekânda misafirlerine yemek ikramında bulundu. Söke Ticaret Odası ise eski tren istasyonunun dönüştürüldüğü kafe-kütüphanede katılımcıları ağırladı. Balat gezisinde, Menteşe Beyliği dönemine ait yapılar, ADÜ Sanat Tarihi Bölümü’nden Mükerrem Kürüm rehberliğinde incelendi. Katılımcılar, İlyas Bey Camii, han, hamam ve tiyatro kalıntılarını yerinde görme imkânı buldu.
Batı Anadolu Beyliği Alanında İlk Bilimsel Değerlendirme
Bu yılki Şehir Bilgi Şöleni, Batı Anadolu beylikleri bölgesinde şehirleşmenin ilk kez bilimsel düzeyde ele alındığı etkinlik oldu. Etkinliğe katılan akademisyenler ve öğrenciler, bu tür bilimsel toplantıların daha fazla alanda derinleşerek sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.
İki gün süren etkinlik, yalnızca akademisyenlerin değil, ilgili öğrencilerin de katılımıyla yoğun ilgi gördü. Şehir tarihi, kültürel miras, medeniyet anlayışı ve şehirleşme süreçleri gibi konuların kapsamlı şekilde işlendiği Bilgi Şöleni, akademik ve kültürel derinliğiyle öne çıktı.
