Bedevi nedir?
Bedevi, Arap coğrafyasında yaşayan ve çöl ile vahalarda konar-göçer hayat süren göçebe Arap kabilelerine verilen isimdir. Bedeviler (Arapça: بدوي), genellikle develeriyle birlikte göç ederek yaşamlarını sürdüren topluluklardır. Ana geçim kaynakları hayvancılık, özellikle deve yetiştiriciliği olan Bedeviler, çölde açılmış su kuyularından faydalanarak su ihtiyaçlarını karşılarlar. Ayrıca koyun ve at besleyen Bedevi grupları da mevcuttur.
Bedeviler nerelerde yaşar?
Tarih boyunca Büyük Sahra’dan Arap Yarımadası’na kadar geniş bir coğrafyada yaşamışlardır. Atlas Okyanusu kıyısından başlayarak Batı Çölü, Sina Yarımadası, Necef Çölü ve Arap Çölü’ne kadar uzanan bölgelerde göçebe olarak varlıklarını sürdürmüşlerdir. Ayrıca Arap olmayan bazı kabilelerin (örneğin Afrika kıyısındaki Bejalar gibi) zaman zaman "Bedevi" olarak adlandırıldığı da olmuştur.
Bedevilerin geçim kaynakları nelerdir?
Bedeviler, kurak çöl ikliminde tarım yapma imkânı bulamadıkları için hayvancılığa yönelmişlerdir. Özellikle çöle dayanıklı olan develer, en değerli varlıklarıdır. Bunun yanı sıra koyun ve at da yetiştirirler. Ticaret ve takas da bedevi ekonomisinin önemli bir parçasıdır. Vahalarda bulunan sınırlı su kaynaklarını dikkatli bir şekilde kullanarak göçebe hayatlarını sürdürürler.
Bedevilerin gelenekleri ve yaşam tarzı nasıldır?
Bedeviler genellikle çadırlarda yaşarlar. Yiyecek olarak ise geleneksel yemekleri olan mansaf öne çıkar. Mansaf, fıstıklı pilav üstünde kuzu etinin servis edildiği özel bir yemektir. Kabile yapısına sıkı sıkıya bağlı olan Bedeviler, Arapçayı en saf ve doğru haliyle konuşmalarıyla da bilinir. Bu yüzden şehirde yaşayan Araplar, çocuklarını doğru Arapça öğrenmeleri için çölde yaşayan Bedevi ailelerin yanına gönderirdi.
Bedeviler Arap mı?
Evet, Bedeviler Arap’tır. Ancak Kur’an-ı Kerim’de açıkça belirtildiği üzere, yerleşik hayat yaşayan Araplar ile göçebe hayat süren Araplar arasında bir ayrım yapılmıştır. Yerleşik hayat sürenlere Arab, göçebe olarak çölde yaşayanlara ise a‘râb (bedevî) denmiştir. Bu nedenle Bedeviler, Arap halklarının göçebe yaşam süren kesimini temsil eder.
Bedeviler Müslüman mı?
Bedeviler tarihsel süreçte İslamiyet’i kabul etmiş ve Müslüman olmuşlardır. İslamiyet’in ortaya çıktığı dönemde Arap Yarımadası’nda yaşayan kabilelerin önemli bir kısmı Bedevi’ydi. Zamanla İslamiyet göçebe kabileler arasında da yayılmış ve Bedeviler İslam kültürünün bir parçası haline gelmiştir.
Hadari nedir?
Hadari Arabistan’da yerleşik hayat süren insanlara verilen addır. Hadariler, köy, kasaba ve şehirlerde yaşar; evleri genellikle kerpiç ya da taştan inşa edilir. Bedevilerden farklı olarak göçebe değil, tarım ve ticaretle uğraşan yerleşik topluluklardır.
Hadari hayat tarzı nasıldır?
Hadariler, topluluk halinde mahalleler oluştururlar ve kabile anlayışıyla organize olurlar. Ancak yönetim yapıları bedevilerden farklıdır. Hadarilerde kabile meclisi ön planda olup, kararlar çoğunluk oyuyla alınır. Kabile reisinin otoritesi yerine toplumsal uzlaşma daha önemlidir.
