Ülke genelinde yağışların olağan seviyelere göre ciddi oranda düşmesi, yönetimi yeni yöntemlere yöneltti. Uzmanlara göre İran, son 50 yılın en kurak sonbaharını geçiriyor.
YAĞIŞLAR YÜZDE 89 AZALDI
İran Meteoroloji Kurumu’nun verilerine göre ülke genelinde yağışlar, uzun dönem ortalamasına kıyasla yüzde 89 oranında azalmış durumda. Başkent Tahran’da yağış miktarı son yüzyılın en düşük seviyelerine gerilerken bazı eyaletler aylar boyunca tek bir damla yağmur alamadı. Bu tablo, İran’ı acil müdahale planlarını devreye sokmak zorunda bıraktı.
URMİYE GÖLÜ HAVZASINDA İLK OPERASYON GERÇEKLEŞTİ
Resmî ajans IRNA’nın aktardığı bilgilere göre ilk bulut tohumlama çalışması, yıllardır süren kuraklık nedeniyle büyük ölçüde çekilmiş ve tuz çölüne dönüşmeye başlamış olan Urmiye Gölü havzasında yapıldı. Bir zamanlar Orta Doğu’nun en büyük göllerinden biri olan Urmİye Gölü, son yıllarda kritik seviyelere gerilemiş durumda. Yetkililer, operasyonların gölün bulunduğu bölgeyle sınırlı kalmayacağını, su krizinin en ağır yaşandığı diğer eyaletlerde de devam edeceğini açıkladı.
GEÇMİŞTE BULUT TOHUMLAMAYA KARŞI ÇIKMIŞLARDI
İranlı yetkililer, geçmiş dönemlerde İsrail ve Birleşik Arap Emirlikleri'ni, bulutlara müdahale ederek "yağışları engellemekle" suçlamıştı. 2018’de Devrim Muhafızları’ndan Tuğgeneral Gholam Reza Jalali, “İsrail ve bazı ülkeler İran’da yağmur yağmaması için çalışıyor” diyerek tartışmayı alevlendirmişti.
Bugün ise İran, aynı yöntemi kendi su krizini hafifletmek için uygulamaya karar vermiş durumda.
BULUT TOHUMLAMA NASIL YAPILIYOR?
Bulut tohumlama, özel uçaklar veya yer tabanlı sistemler aracılığıyla bulutların içine gümüş iyodür, tuz ya da çeşitli partiküllerin püskürtülmesiyle yağışın tetiklenmesini hedefleyen bir teknik.
İran, son yıllarda bu teknolojiyi kendi mühendislik kapasitesi ile geliştirdiğini ve bağımsız şekilde operasyon yürütebildiğini duyurmuştu.
TAHRAN’DA TAHLİYE UYARISI
Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan, bu ay yaptığı açıklamada uyarı niteliğinde mesajlar verdi.
Pezeşkiyan, kış gelmeden yağışların başlamaması hâlinde Tahran’da tahliye senaryolarının gündeme gelebileceğini belirterek kuraklığın boyutlarının ciddiyetini ortaya koydu.
