İngiltere’nin 2025 yılında İsrail’e yaptığı silah ve askeri teçhizat ihracatı rekor seviyeye ulaştı.
Geçtiğimiz ay İngiltere, Filistin’i devlet olarak tanıdı. Bu diplomatik adım, bölgesel barış çabalarını destekleyen bir hamle olarak değerlendirilirken, aynı dönemde İsrail’e yapılan silah satışlarındaki artış dikkat çekti. Haziran ayında 400 bin sterlin, Eylül ayında ise 310 bin sterlinlik satış yapılması, bu yılın en yüksek aylık sevkiyatları olarak kayda geçti.
HANGİ ÜRÜNLER SATILDI?
İngiliz hükümeti, hangi askeri ekipmanların gönderildiğine dair net bir liste açıklamazken, raporlarda ürünlerin bomba, el bombası, torpido, füze ve mühimmat kategorileri altında yer aldığı belirtildi. Ağustos ayında yapılan 150 bin sterlinlik satışın 20 bin sterlinlik kısmı ise mermi kategorisinde gerçekleşti. Ancak alıcıların kimliği ve ürünlerin nihai kullanımına dair detaylar bilinmiyor.
HÜKÜMETTEN SAVUNMA AÇIKLAMASI
İngiltere hükümeti, İsrail’e gönderilen ürünlerin Gazze ve Batı Şeria’da operasyonlarda kullanılmayacağını savundu. Yapılan açıklamada, ürünlerin sivil kullanım amacıyla ya da üçüncü ülkelere yeniden satış için üretildiği, silah kontrol sistemlerinin ciddi şekilde uygulandığı vurgulandı. Ayrıca, geçen yıl İsrail’e yönelik yaklaşık 30 ihracat lisansının askıya alındığı hatırlatıldı. Temmuz 2025 itibarıyla yürürlükte olan yaklaşık 347 lisans bulunduğu bildirildi.
İSRAİL’DEN AÇIKLAMALAR VE ŞEFFAFLIK SORUNU
İsrail yetkilileri, vergi kanunları ve gizlilik gerekçesiyle daha fazla bilgi paylaşamayacağını açıkladı. Bazı ürünlerin mühimmat olmayabileceği veya doğrudan askeri kullanım taşımadığı öne sürüldü. Bağımsız analizler, haziran ve eylül aylarındaki satış artışlarının dikkat çekici olduğunu ortaya koydu.
ELEŞTİRİLER VE TARTIŞMALAR
İnsan hakları savunucuları ve analistler, İngiltere’nin Filistin’i tanıma kararı ile eş zamanlı olarak İsrail’e artan askeri ihracatın çelişkili olduğunu belirtiyor. Parlamento ve sivil toplum kuruluşları, lisans süreçlerinin ve denetim mekanizmalarının daha şeffaf hale getirilmesini talep ediyor.
