Mimar Sinan’ın ustalık eseri olarak bilinen ve 2011 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi’ne dahil edilen Selimiye Camii’nde restorasyon çalışmaları 2021’de başlamıştı. Son aşamada, caminin ana kubbesinde 18. ve 19. yüzyıllarda yapıldığı düşünülen süsleme katmanlarının kaldırılmasına yönelik numune çalışmaları gerçekleştirildi. Bu uygulamanın, kubbenin tamamına yayılıp yayılmayacağı ise henüz netlik kazanmadı.
Restorasyon planında, yapıdaki taş, mermer ve çini yazılarında da değişiklikler yapılabileceği belirtiliyor. Ancak bu durum, tarihçiler ve sanat tarihçileri tarafından kaygıyla karşılanıyor.
AKADEMİK VE SANATSAL ÇEVRELERDEN TEPKİLER
Dünya mimarlık tarihinde önemli bir yere sahip olan Selimiye Camii’nin özgün dokusunun korunması gerektiğini savunan uzmanlar, özellikle kubbe süslemelerinin tamamen kaldırılmasının tarihi kimlik açısından sakıncalı olabileceğini dile getiriyor. Bazı akademisyenler, bu tür uygulamaların yapının farklı dönemlerde kazandığı kültürel katmanların yok edilmesi anlamına gelebileceğini belirtiyor.
“İHYA MI, İMHA MI?”
Tarihçi İlber Ortaylı, sosyal medyadan yaptığı açıklamada restorasyona ilişkin kaygılarını dile getirdi. Ortaylı, “Edirne Selimiye Camii kubbe yazılarının restorasyonu ihya mı, imha mı?” ifadelerini kullanarak tartışmaya dikkat çekti. Ayrıca, restorasyonda kullanılan yöntemlerin “ehliyetsizce kararlarla” veya “takım kayırmasıyla” yapıldığı izlenimi verdiğini öne sürdü.
ÜMİT ÖZDAĞ’DAN TEPKİ: “TARİHİ KEYFİNİZE GÖRE DEĞİŞTİREMEZSİNİZ”
Restorasyonla ilgili tartışmalara siyasetten de tepki geldi. Zafer Partisi Genel Başkanı Ümit Özdağ, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada uygulanmak istenen tasarıma karşı çıktı. Özdağ, “Selimiye Cami kubbesinin orijinal tarihi desenleri silinip kubbeye yeni bir tasarım uygulanacakmış. Bu kararı verenlerin birkaç kişi olduğu söyleniyor. Sanat tarihçileri, tarihçiler, ilahiyatçılar ve aydınlar haklı olarak isyan ediyorlar. Tarihi keyfinize göre değiştiremezsiniz. Bu tarih soykırımına izin verilmemelidir” ifadelerini kullandı.
RESTORASYONUN GELECEĞİ BELİRSİZ
Selimiye Camii’ndeki restorasyonun nasıl ilerleyeceği konusunda kesin bir açıklama yapılmazken, özellikle kubbedeki çalışmaların ne şekilde sonuçlanacağı merakla bekleniyor. Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Vakıflar Genel Müdürlüğü denetiminde yürütülen projede, hem yapının özgün kimliğinin korunması hem de sonraki nesillere aktarılması hedefleniyor.