Felsefede ve edebiyatta sıkça kullanılan “nikbilik” kavramı aslında hayat felsefesine dair önemli bir duruşu ifade ediyor. İşte anlamı, kökeni ve örnekleriyle nikbinlik...
NİKBİNLİK KİMDİR?
“Nikbinler” aynı zamanda 2014 yılında Serkan Selay tarafından yazılan ve Uşşak makamında bestelenen etkileyici bir esere katkı sağlamış grubun adıdır.
Bu eser, hem derin bir aşk hikayesini hem de toplumsal meseleleri zarif bir biçimde harmanlar.
“Eylülzede” kelimesi, “Eylül’ün mağduru” anlamına gelir; bir dönemi, bir acıyı ve bir duygusal kırılmayı simgeler. Ancak parça, bu hüznü bir karamsarlıkla değil, tam aksine nikbin bir umutla işler.
ANATOLIAN PSYCH ROCK LAB İŞBİRLİĞİ
Serkan Selay’ın Anatolian Psych Rock Lab ile kurduğu bağlantı, esere farklı bir boyut kazandırmıştır.
Nikbinler Band ile Anatolian Psych Rock Lab’in ortak çalışması sonucunda, “Eylülzede” hem Anadolu rock geleneğini hem de psikedelik tınıları modern bir biçimde birleştiren güçlü bir üretim olarak ortaya çıkmıştır.
Bu yönüyle eser, hem yerel bir duygunun hem de evrensel bir müzikal anlayışın buluşma noktasıdır.
NİKBİNLER EYLÜLZADE ŞARKISINI KİM SÖYLÜYOR?
Eylülzede şarkısını Nikbinler grubu seslendiriyor. Şarkı, Anatolian Psych Rock Lab müzik kolektifinin özel projesi olarak yayınlandı. Parçada, Berika KA vokali yer alıyor. Üretim süreci boyunca geleneksel Anadolu ezgileri, psikedelik rock tınılarıyla harmanlanarak çağdaş bir sound elde edildi.
EYLÜLZADE SÖZLERİ
Ay bulutta saklanır,
Eylül gözlerine doğduğu gece.
Hüzün, öyle derin iklimlerde
Bir kelime, binbir hece…
Köşe başlarımda,
İlk gözyaşlarımda,
Bir Eylül yağmurusun,
Islak şehir taşlarımda…
Bir sevdadır şu hayat,
Ağrısı yürek çarpıntılarında.
Gün gün eksilirsin kendinden,
Bir Eylül denizinin çırpıntılarında…
Mezar taşlarında,
Urgan uçlarında,
Bir Eylülzede'sin sen,
Ay bulaşmış dağ başlarında…
NİKBİNLİK SOLİSTİ KİMDİR? BERİKA KARADAĞ KİMDİR?
Berika Karadağ, sahne adıyla Berika KA, 1989 yılında Sinop’ta doğmuş çok yönlü bir Türk sanatçıdır. Hem ressam hem de müzisyen olarak tanınan Karadağ, sanatın farklı disiplinlerini bir araya getiren üretimleriyle dikkat çekmektedir.
BERİKA KARADAĞ NE MEZUNU?
Konya Güzel Sanatlar Lisesi’nde aldığı resim eğitimiyle sanat yolculuğuna başlayan Karadağ, ardından Selçuk Üniversitesi Grafik Tasarımı Bölümü’nden mezun olmuştur. Sanat eğitimine Cumhuriyet Üniversitesi Resim Bölümü’nde yüksek lisans yaparak devam etmiştir.
Berika KA, yalnızca görsel sanatlarla sınırlı kalmayarak müzik alanında da önemli adımlar atmıştır. Nikbinler adlı müzik grubunun kurucu solisti olan sanatçı, bu projeyle birlikte Türkiye’de yükselen psikedelik Anadolu rock akımına öncülük eden isimlerden biri hâline gelmiştir.
NİKBİN NE DEMEK?
Nikbin, Farsça kökenli bir sözcüktür. “Nik” (iyi, hayırlı) ve “bin” (gören, düşünen) kelimelerinin birleşiminden oluşur.
Kelime anlamı olarak “iyi gören, iyimser, olumlu düşünen kişi” anlamına gelir.
Yani nikbin kişi, olaylara karamsar değil, umutlu ve yapıcı bir bakış açısıyla yaklaşan kişidir.
NİKBİNLİK (NİKBİLİK) NEDİR?
Nikbinlik ya da bazı kaynaklarda geçen adıyla nikbilik, hayatı olumlu yönleriyle değerlendirme eğilimini ifade eder.
Bu kavram, iyimserlik felsefesi olarak da tanımlanır.
Nikbinlik, hem bireysel psikolojide hem de toplumsal felsefede önemli bir yer tutar. Nikbin bir kişi, sorunlar karşısında yılmaz, olumsuzlukları geçici görür ve geleceğe dair umudunu korur.
NİKBİNLİĞİN FELSEFİ TEMELLERİ
Nikbinlik düşüncesi, Batı felsefesinde Leibniz ile özdeşleşmiştir.
Alman filozof Gottfried Wilhelm Leibniz, dünyadaki kötülüklere rağmen evrenin “mümkün olan en iyi dünya” olduğunu savunmuş ve bu görüş, iyimserlik felsefesi (optimism) olarak adlandırılmıştır.
Nikbinlik kavramı da Türkçede bu felsefi anlayışın karşılığı olarak kullanılmıştır.
NİKBİN VE BEDBİN ARASINDAKİ FARK
-
Nikbin: Olaylara olumlu bakan, iyimser, umutlu kişidir.
-
Bedbin: Farsça “bed” (kötü) + “bin” (gören) kelimelerinden gelir. Olayları olumsuz yönüyle değerlendiren, karamsar kişiyi tanımlar.
Yani nikbin = iyimser, bedbin = karamsar demektir.
NİKBİNLİĞİN EDEBİYATTAKİ YERİ
Türk edebiyatında nikbinlik, özellikle Cumhuriyet dönemi yazarları ve halk şairleri tarafından sıkça vurgulanan bir yaşam felsefesidir.
Şair Mehmet Akif Ersoy, “Yeis yok, ümit var!” dizelerinde bu yaklaşımı simgeler.
Ayrıca Yahya Kemal, Necip Fazıl ve Sezai Karakoç gibi isimlerin şiirlerinde de nikbin bir dünya görüşü hakimdir.
