Modern dünyada Noel hediyeler ve süslemelerle anılsa da, Hristiyanlar için bu dönem asıl olarak “Tanrı’nın dünyaya sevgisini gönderdiği” bir zaman dilimi olarak görülür. 1 Ocak ise bu sevginin yeni yıla rehberlik etmesi için edilen duaların ve niyetlerin günüdür.
NOEL NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Noel (Christmas), Hz. İsa’nın doğum günü olarak kabul edilen 25 Aralık’ta kutlanır. Yeni Ahit’te İsa’nın doğum tarihi net bir şekilde belirtilmese de, 4. yüzyılda Roma İmparatorluğu döneminde bu tarih kutsal ilan edilmiştir. Pagan kökenli kış festivalleriyle birleşen bu tarih, zamanla "Mesih’in Doğuşu Bayramı" anlamına gelen “Christ’s Mass” (Christmas) olarak anılmaya başlanmıştır. Noel sadece İsa’nın doğumu değil, aynı zamanda kurtuluşun ve ilahi sevginin dünyaya gelişi olarak da kabul edilir.
NOEL’DE NASIL İBADET EDİLİR?
Hristiyan mezheplerine göre farklılık gösterse de Noel’de genellikle şu ibadetler yapılır:
Noel Ayini (Christmas Mass): Katolik ve Ortodokslar 24 Aralık gecesi ve 25 Aralık sabahı özel ayinler düzenler. Bu ayinlerde İncil’den pasajlar okunur, dualar edilir ve İsa’nın doğumu kutlanır.
İlahi ve Koro: Noel ilahileri eşliğinde kilise koroları özel performanslar sergiler.
Doğuş Tiyatroları: Bazı kiliselerde İsa’nın doğum sahnesi canlandırılır (Nativity Play).
Aile İbadetleri: Evlerde İncil okunur, ailecek dua edilir, bazen mumlar yakılır ve İsa’ya övgüler sunulur.
1 OCAK’TA HRİSTİYANLAR HANGİ DUALARI EDER?
1 Ocak tarihi birçok Hristiyan mezhebinde “Meryem Ana’nın Tanrı’nın Annesi olarak anıldığı gün” (Solemnity of Mary, Mother of God) olarak kutlanır. Aynı zamanda Dünya Barış Günü kabul edilir. Bu nedenle 1 Ocak duaları hem bireysel hem de toplumsal barış ve bereket dilekleriyle doludur.
Katolik ve Ortodoks mezheplerinde sıkça edilen yılbaşı dualarından bazıları şunlardır:
“Ey Tanrı, bize yeni yılda barış, sağlık ve iman gücü ver. Kalplerimize sevgi ek, adımlarımıza rehber ol. Bizi kötülükten uzak tut. Âmin.”
“Meryem Ana, yeni yılda bizi oğlun İsa Mesih’e yaklaştır, dualarımızda bizimle ol. Âmin.”
NOEL VE 1 OCAK’TA HRİSTİYANLAR HANGİ DUALARI EDER?
Barış Duası (Pope Paul VI'nin Barış Günü duası)
Katolik Kilisesi’nde 1 Ocak, aynı zamanda Dünya Barış Günü olarak da kabul edilir. Bu kapsamda dualarda dünya barışı ön plandadır:
"Ey Tanrı, barışın kaynağı olan Rab! İnsanların yüreğine barış isteğini yerleştir. Halklar arasında düşmanlık yerine anlayış, nefret yerine sevgi egemen olsun. Bu yeni yılda adalet, merhamet ve barışla dolu bir dünya kurmamıza yardım et. Âmin."
Yeni Yıl Duası (Teşekkür ve yönlendirme duası)
Yeni bir yıla girerken Hristiyanlar Tanrı'ya teşekkür eder ve gelecek yıl için rehberlik diler:
“Rabbimiz, geçtiğimiz yıl boyunca bizimle olduğun için sana şükrediyoruz. Yeni yılda da adımlarımızı senin ışığınla aydınlat, kalplerimizi sevgiyle doldur. Önümüzdeki günlerde bize bilgelik, sağlık ve huzur ver. İsa Mesih’in adıyla. Âmin.”
Meryem Ana’ya Dua (Katolik geleneğinde)
Meryem Ana'nın anıldığı 1 Ocak’ta, özellikle Katolik inancına sahip Hristiyanlar Meryem'e şu tür dualarla seslenir:
“Ey Kutsal Meryem Ana, Tanrı’nın Annesi! Yeni yılda bize merhametle yaklaş, koruyucu ellerini üzerimizden eksik etme. Bizi oğlun İsa Mesih’e daha çok yaklaştır. Dualarımızda bizimle birlikte ol. Âmin.”
Ortodoks Yılbaşı Duaları (Yeni yılın kutsanması)
Ortodoks Kilisesi’nde 1 Ocak, Aziz Basil günü olarak da bilinir. Dualarda Tanrı’dan bereket, af ve sağlık dilenir:
“Rabbimiz İsa Mesih, zamanların ve çağların Efendisi! Bu yeni yılda bizlere sağlık, iman gücü ve huzur ver. Evimizi, işimizi ve yüreğimizi kutsal kıl. Bizi şeytani yoldan uzak tut. Âmin.”
Protestan Yılbaşı Duaları (Kutsal Kitap’tan esinli dilekler)
Protestan kiliselerinde bireysel ya da toplu edilen yılbaşı duaları şu şekilde olabilir:
“Rabbim, eski şeyler geçti, her şey yeni oldu. (2. Korintliler 5:17) Bu yeni yılda yeni bir yürek, yeni bir ruh ve sana daha yakın bir hayat dilerim. Hayatımı senin iradene göre yaşamak için beni yönlendir. Âmin.”
İlahi ve ilahiler
Bazı kiliselerde 1 Ocak sabahı veya gece yarısı toplu ayinlerde yılbaşı ilahileri söylenir. Bu ilahilerde genellikle şükür, umut, yenilenme ve barış temaları işlenir.