Bu kapsamlı değişiklik, afet ve savaş durumlarında vatandaşların korunmasını sağlamak amacıyla, özellikle yüksek kapasiteli ve yoğun kullanımlı tesislere sığınak yapımını zorunlu hale getiriyor.
HANGİ BİNALAR SIĞINAK YAPMAK ZORUNDA KALACAK?
Yeni yönetmeliğe göre, kamu kurumları, belediyeler, özel sektör ve bireyler tarafından inşa edilecek binalarda, nüfus yoğunluğu ve kullanım amacına göre uygun sığınak tipleri oluşturulacak. Zorunluluk kapsamına giren en dikkat çekici yapılar, kapasite kriterine bağlanmıştır:
- 5 bin kişi ve üzeri kapasiteye sahip spor tesisleri.
- 5 bin kişi ve üzeri kapasiteye sahip alışveriş merkezleri (AVM).
- 5 bin kişi ve üzeri kapasiteye sahip otoparklar.
- 5 bin kişi ve üzeri kapasiteye sahip millet bahçeleri.
Ayrıca, metro, yeraltı geçitleri, otoparklar ve kapalı çarşılar gibi alanların projelendirme aşamasında genel sığınak olarak kullanılması için altyapı şartları belirlendi.
SIĞINAKLARIN TEKNİK ŞARTLARI NELER OLACAK?
Yönetmelik, sığınakların işlevselliğini ve güvenliğini sağlamak amacıyla gereken teknik özellikleri de detaylı olarak belirlemiştir. Bu şartlar, sığınakların olası tehditlere karşı koruma sağlayabilmesi için kritik öneme sahiptir.
- Kişi Başı Alan: Kişi başına en az 1 metrekarelik sığınak alanı tahsis edilmesi.
- Tavan Yüksekliği: Sığınak tavan yüksekliğinin en az 2,40 metre olması.
- Yaşam Destek Sistemleri: Havalandırma sistemi, acil aydınlatma ve iletişim donanımlarının bulunması.
- Özel Koruma: Nükleer filtreleme sistemlerinin zorunlu hale getirilmesi.
- İmar Avantajı: Sığınak alanları emsal hesabına dâhil edilmeyecek olup, yeraltı inşaatları teşvik edilecek.
MEVCUT BİNALAR VE KAYIT SİSTEMİ İÇİN SON TARİH NE ZAMAN?
Yönetmelik, sadece yeni yapılacak binaları değil, mevcut yapıları da kapsayacak bir geçiş süreci ve kayıt sistemi zorunluluğu getiriyor.
- Eksikliklerin Tamamlanması: Mevcut binalardaki sığınak eksikliklerinin 31 Aralık 2028 tarihine kadar tamamlanması zorunlu kılındı.
- Kayıt Sistemi: Yapı kullanma izni verilen her binadaki sığınak alanları, ilgili belgelerin iletilmesinden itibaren 5 iş günü içinde mülki idare amirliğince kayıt edilecek ve AFAD kayıt sistemine işlenecektir.
KİMLER SIĞINAK ZORUNLULUĞUNDAN MUAF TUTULDU?
Bazı düşük yoğunluklu ve küçük ölçekli yapılar, sığınak yapma zorunluluğundan muaf tutulmuştur. Bu istisnalar arasında şunlar bulunmaktadır:
- 10’dan az bağımsız bölümü olan sadece konut kullanımlı yapılar.
- Emsal hesabına konu alanı 1500 metrekareden az olan konut dışı yapılar.
- Emsal hesabına konu alanı 1000 metrekareden az olan resmi binalar.
- Toplam yatak sayısı 50 ve daha az olan yurt, otel ve diğer konaklama tesisleri.
- Tarım ve hayvancılık yapıları.
