Türk tarihinin en köklü askerî geleneklerinin temeli, Asya Hun Devleti döneminde atıldı. Disiplinli ordu yapısı ve onluk sistemle bilinen bu düzenin mimarı ise Mete Han oldu. Peki Türk ordu sisteminin temellerini atan hükümdar kimdir?
Türklerin tarih sahnesinde güçlü bir devlet geleneğiyle yer almasının arkasında, disiplinli ve örgütlü bir ordu anlayışı bulunuyor. Bu anlayışın temelleri ise Asya Hun Devleti döneminde, hükümdar Mete Han tarafından atıldı. Mete Han, sadece Hun Devleti’ni birleştiren bir lider değil, aynı zamanda Türk askerî teşkilatlanmasının kurucusu olarak kabul ediliyor.
TÜRK ORDU SİSTEMİNİN TEMELLERİNİ ATAN HÜKÜMDAR KİMDİR?
Türk ordu sisteminin temellerini atan hükümdar, Asya Hun Devleti hükümdarı Mete Han’dır. Mete Han, M.Ö. 209–174 yılları arasında hüküm sürmüş ve Hunları tek bir çatı altında toplayarak merkezi bir devlet yapısı oluşturmuştur.
Bu süreçte en önemli adımlardan biri, ordunun belirli kurallar ve hiyerarşik düzen içinde yeniden yapılandırılması olmuştur.
METE HAN VE ONLUK ASKERÎ SİSTEM
Mete Han’ın Türk askerî tarihine kazandırdığı en önemli yenilik, onluk sistem olarak bilinen teşkilatlanma modelidir. Bu sistemde;
-
10 kişilik birlikler
-
100 kişilik bölükler
-
1.000 kişilik taburlar
-
10.000 kişilik tümenler
oluşturulmuş, her bir birliğin başına komutanlar atanmıştır. Bu yapı, ordunun hızlı hareket etmesini ve savaş sırasında etkili bir komuta zinciri kurulmasını sağlamıştır.
ORDU, DEVLET VE TOPLUM ARASINDAKİ BAĞ
Mete Han döneminde ordu, sadece savaşan bir güç değil, devletin ve toplumun düzenini sağlayan temel unsur olarak görülmüştür. Askerî disiplin, toplumsal düzenle doğrudan ilişkilendirilmiş; güçlü ordu, güçlü devlet anlayışı benimsenmiştir.
Göçebe yaşam tarzına uygun hafif süvari birlikleri, Hun ordusuna büyük hareket kabiliyeti kazandırmış ve bu yapı savaşlarda üstünlük sağlamıştır.
METE HAN’IN ASKERÎ MİRASI
Mete Han tarafından kurulan askerî sistem, yalnızca Asya Hun Devleti ile sınırlı kalmadı. Bu model;
-
Göktürkler
-
Uygurlar
-
Daha sonraki Türk-İslam devletleri
tarafından geliştirilerek uygulanmaya devam etti. Böylece Mete Han’ın oluşturduğu düzen, Türk askerî geleneğinin temel taşı haline geldi.
TARİHE YÖN VEREN BİR HÜKÜMDAR
Mete Han, Türk tarihindeki ilk büyük askerî reformcu olarak kabul ediliyor. Onun kurduğu sistem sayesinde Türk orduları yüzyıllar boyunca disiplinli, hızlı ve etkili yapılarıyla tarih sahnesinde önemli roller üstlendi.
