Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, kadınların emeklilik hakkı kazanmasında dikkate alınması gereken noktaları ve yapılması gereken yasal düzenlemeleri sıralayarak detaylı bir yol haritası paylaştı. İşte kadınların emeklilikte dikkat etmesi gereken tüm başlıklar...
KADINLARIN EMEKLİLİK HAKLARI YENİDEN GÜNDEMDE
Türkiye’de kadınların emeklilik süreciyle ilgili tartışmalar hız kazandı. Özellikle doğum borçlanması, prim desteği ve yıpranma payı gibi konularda düzenlemeler bekleyen milyonlarca kadın, hakları konusunda net bilgiye ulaşmakta zorluk çekiyor. Bu noktada Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, kadınların emeklilik şartlarına dair önemli açıklamalarda bulundu.
EMEKLİLİKTE İLK ADIM SİGORTA BAŞLANGICI
Erdursun’un verdiği bilgilere göre kadınların emeklilikte en temel kriterlerinden biri ilk sigortalı çalışma tarihi. Bu tarih, emeklilik yaşının ve gereken prim gün sayısının belirlenmesinde kritik rol oynuyor. Ancak pek çok kadının kayıt dışı çalıştırılması nedeniyle bu başlangıç tarihinin SGK kayıtlarında görünmediğini vurgulayan Erdursun, bu durumun emeklilik hakkının kaybına yol açabildiğini belirtti.
"Kadınlar için emeklilikte en kritik tarih, ilk sigortalı çalışmanın başladığı gündür. Ancak kayıt dışı çalıştırmalar yüzünden birçok kadın bu konuda mağduriyet yaşıyor ve hatta emekli olamıyor."
DOĞUM BORÇLANMASI DETAYLARI
2008 yılında yapılan yasal düzenlemeyle kadınlara doğum yaptıktan sonra çalışmadıkları süreler için borçlanarak prim günü kazanma hakkı verildi. Erdursun, en fazla üç çocuk için toplamda 2.160 güne kadar doğum borçlanması yapılabileceğini hatırlattı.
Ancak önemli bir uyarıda da bulundu:
"Sigorta başlangıcından önce yapılan doğumlar bu aşamada geçerli değildir ve emeklilik hakkına etkisi yoktur."
İŞ HAYATINA ARA VERMEK EMEKLİLİĞİ ZORLAŞTIRIYOR
Kadınlar çoğu zaman doğum sonrası çalışma hayatına ara vermek zorunda kalıyor. Erdursun, özellikle özel sektörde çalışan kadınların bu nedenle prim günlerini tamamlayamayıp emeklilikte sorun yaşadığını belirtti.
"Doğum sonrası işten ayrılmalar ya da part-time istihdam seçenekleri, emeklilikte prim gün sayısının eksik kalmasına neden oluyor."
KADINLAR İÇİN EMEKLİLİKTE YASAL DÜZENLEME ŞART
Kadınların emeklilik sürecinde karşılaştığı eşitsizlikleri gidermek adına Erdursun’un önerdiği yapısal düzenlemeler şu şekilde:
- Doğumdan önce sigortalı olma şartı kaldırılmalı, tüm kadınlar doğum borçlanmasından yararlanabilmeli.
- Kadınların erken yaşta iş gücüne katılımını teşvik eden sosyal politikalar geliştirilmeli (kreş desteği, yarı zamanlı sigorta modelleri gibi).
- Kayıt dışı çalıştırılan kadınlar için geriye dönük sigorta başlangıcı tanınmalı ve prim teşviki artırılmalı.
- Emekliliğe ara verilen dönemler bakım süresi gibi özel statüyle emekliliğe sayılabilir hale getirilmeli, bu süreler için de borçlanma hakkı verilmeli.
YILA GÖRE KADINLARIN EMEKLİLİK ŞARTLARI
Erdursun, kadınların emeklilik yol haritalarının sigorta başlangıç tarihine göre değiştiğini belirtti. Sağlıklı bir sosyal devlet yapısının inşası için kadınlara özel sosyal hakların güçlendirilmesi gerektiğini savunan uzman isim, bu sayede hem kadın istihdamının artacağını hem de genç nüfusun destekleneceğini ifade etti.
