ABD’nin teknoloji merkezi Silikon Vadisi’nde yapay zekâ (YZ) araştırmalarında yeni bir dönem yaşanıyor. Birçok girişim, YZ’nin çevrim içi ortamı daha iyi anlayabilmesi için Amazon, Gmail ve benzeri büyük internet platformlarının birebir kopyalarını üretmeye başladı. Bu yöntemle, yapay zekâ sistemlerinin gerçek bir internet kullanıcısı gibi işlem yapmayı öğrenmesi hedefleniyor. Ancak uzmanlara göre bu yaklaşım, gelecekte bazı beyaz yakalı mesleklerin yerini alabilecek kadar güçlü otomasyon sistemlerinin kapısını aralıyor.
UNITED.COM’UN İZİNSİZ KOPYASI ORTALIĞI KARIŞTIRDI
United Airlines’ın hukuk ekibi, yaz aylarında şirketin sitesinin neredeyse aynısı olan bir web sayfasını fark edince hızlıca hukuki süreci başlattı. Uçuş aramadan araç kiralamaya kadar tüm menüler, ikonlar ve renkler birebir taklit edilmişti. Kullanıcılar gerçek sitede olduğu gibi millerini takip edebiliyor ve promosyonlara göz atabiliyordu.
Kopyanın arkasındaki isim Div Garg’dı. Garg, şikâyet sonrası sitenin adını “Fly Unified” olarak değiştirdi ve logoyu kaldırdı. Amacının telif hakkı ihlali değil, YZ için bir eğitim alanı oluşturmak olduğunu belirten Garg’ın şirketi AGI, Silikon Vadisi’nde popüler siteleri klonlayarak YZ’nin temel çevrim içi işlemleri kendi başına öğrenmesini sağlayan girişimler arasında yer alıyor.
AMAÇ TAM DONANIMLI YAPAY ZEKÂ ASİSTANLARI
Bu klon platformlar, teknoloji dünyasının sohbet botlarını birer tam zamanlı dijital asistan hâline dönüştürme hedefinin parçası. Girişimler, YZ’nin uçuş rezervasyonu yapabilen, toplantı organize edebilen, grafik hazırlayabilen ve karmaşık bilgi işlem görevlerini üstlenen birer “çalışan” seviyesine ulaşmasını istiyor. Plato adlı start-up’ın kurucusu Robert Farlow, “İnsanların yaptığı tüm iş akışlarını kapsayan eğitim ortamları oluşturmayı amaçlıyoruz” sözleriyle vizyonu özetliyor. Ancak bu süreç, teknoloji devlerinin veri açlığının ne kadar büyüdüğünü de ortaya koyuyor.
NEDEN KLON SİTE?
Amazon ve Airbnb gibi büyük platformlar, botların tekrarlayıcı işlemlerini tespit ederek genellikle engelliyor. Oysa YZ, özellikle takviyeli öğrenme sürecinde aynı görevi binlerce kez yapmaya ihtiyaç duyuyor. Div Garg bu durumu şöyle açıklıyor:
“Binlerce yapay zekâ aracının aynı anda siteyi gezmesini, her fonksiyonu denemesini istersiniz. Bunu gerçek sitede yapamazsınız, hemen engellenirsiniz.”
İNTERNETTEKİ İNGİLİZCE METİNLER TÜKENİNCE YENİ YOLA GİDİLDİ
Yaklaşık dokuz ay önce OpenAI gibi şirketlerin internetteki İngilizce metinlerin büyük kısmını tükettiği belirtilmişti. Bu da şirketleri takviyeli öğrenme süreçlerine daha fazla yöneltti. Matematik problemlerinin çözümünden kod yazmaya kadar birçok görev, YZ’nin kendi kendine öğrenebilmesi için test ortamlarında defalarca tekrarlanıyor. OpenAI, Google ve Amazon gibi dev şirketler, kullanıcıların gerçek siteleri nasıl kullandığına dair kayıtları inceleyerek başlayan bu süreci, artık tamamen yapay ortamlar kurarak hızlandırıyor.
START-UP'LARIN GİZLİ DÜNYASI
AGI, Plato ve Matrices gibi girişimler, dev şirketler tarafından milyonlarca dolarlık anlaşmalarla destekleniyor. Bu şirketler, botların onlarca farklı yolu deneyerek bir görevi tamamlamasını sağlayacak klon siteler oluşturuyor. Matrices’in yöneticisi John Qian, amaçlarının YZ’nin her ihtimali deneyebilmesini sağlamak olduğunu belirtiyor.
TELİF HAKLARI NE DİYOR?
Klon sitelerin hukuki statüsü hâlâ büyük bir tartışma konusu. AGI ve diğer girişimlerin logoları kaldırması yasal süreci yumuşatsa da, uzmanlara göre bu uygulamalar hâlen telif hakkı ihlali sayılıyor. UC San Francisco’dan Prof. Robin Feldman, mevcut yasaların bu yöntemleri açıkça ihlal olarak gördüğünü söylüyor ancak mahkemelerin teknolojik gelişmelere uyum sağlamak için esneklik gösterebileceğini de belirtiyor. Feldman, “Bu alan, hukukun yetişebileceğinden çok daha hızlı büyüyor. Kararlar bazı şirketleri zor duruma sokabilir,” diyor.
Geçtiğimiz ay Amazon’un, kendi platformunda otomatik alışveriş yapılmasına imkân tanıyan bir YZ girişimine dava açması tartışmaları daha da alevlendirdi.
YZ GERÇEKTE NE KADAR HAZIR?
Teknoloji devleri hedeflerini büyütse de, sistemlerin performansı hâlâ istenen seviyede değil. Vals AI CEO’su Rayan Krishnan, YZ’nin hız ve doğruluk açısından henüz güvenilir bir otomasyon aracı olmadığını vurguluyor:
“Şirketlerin hayal ettiği ile sistemlerin bugün yapabildiği arasında derin bir uçurum var.”
